صورتحساب الکترونیکی مالیات چیست؟
- اسفند 6, 1402
فهرست مطالب
شاید این سؤال به ذهن شما نیز برسد که، صورتحساب الکترونیکی مالیات چیست؟ در طول سال‌های اخیر، شمار زیادی از مودیان مالیاتی، به دنبال ثبت نکردن صورتحساب معامله‌های فصلی و عدم تهیه صورتحسابهای خلاف واقع با هدف پرداخت نکردن مالیات‌های قانونی و فرار مالیاتی بودند. اینجا بود که، سازمان امور مالیاتی کشور و دولت وارد عمل شدند و اقداماتی را در این رابطه انجام دادند. از میان مهم‌ترین این اقدامات می‌توان از تصویب قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان نام برد.
مطابق قانون مذکور، مودیان مالیاتی وظیفه دارند تا از طریق وارد شدن به سامانه، اقدامات لازم را جهت صادر کردن صورتحساب الکترونیکی مالیات و ثبت کردن اطلاعات مربوط به فروش‌های انجام شده خود را انجام دهند. از طرفی، خریداران معاملات نیز باید برای تأیید معامله‌های به ثبت رسیده در سامانه در صورت صحیح بودن اطلاعات اقدام کنند. در صورت بی‌توجهی به این موضوع، جرایم مالیاتی مقرر در قانون شامل حال آن‌ها میشود.
از این رو، نمی‌توان از اهمیت مبحث صورتحساب الکترونیکی مالیات و همین‌طور نیاز به اطلاع از انواع صورت حساب الکترونیک مالیاتی برای افراد حقوقی و صاحبان کسب‌وکارهای مختلف غافل شد. در این نوشته در ابتدا سعی داریم به سؤال مهم صورتحساب الکترونیک مالیات چیست؟ پاسخ داده و در مورد نحوه صدور صورتحساب مالیاتی در سامانه مودیان با شما صحبت کنیم. با اطلاع از نحوه صدور صورتحساب مالیاتی در سامانه مودیان و یافتن پاسخی کامل برای پرسش صورتحساب الکترونیک مالیات چیست؟، دیگر نگرانی در این رابطه نداشته و به آسانی از عهده انجام آن برمی‌آیید.
صورتحساب الکترونیک مالیات چیست؟
براساس قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، از همان زمان اجرایی شدن قانون مذکور، کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی ، ملزم به ارسال کلیه فاکتورهای فروش خود به شکل صورتحساب الکترونیک مالیات برای سامانه مودیان هستند.
در پاسخ به سؤال صورتحساب الکترونیک مالیات چیست؟ باید عرض کنیم که، این نوع صورتحساب به مواردی گفته میشود که، شماره منحصربهفرد مالیاتی داشته و کلیه اطلاعات درج شده بر روی آن قابلیت ذخیره در حافظه مالیاتی فروشنده کالاها و خدمات را دارند.
در نتیجه، می‌توان گفت که، فاکتورهای فروش صادر شده در گذشته، از دو تفاوت اصلی در مقایسه با انواع صورت حساب الکترونیکی مالیاتی برخوردار هستند.
- بر روی صورتحساب الکترونیک مالیات، شماره منحصربهفرد مالیاتی درج شده که، به‌وسیله سامانه مودیان به فاکتور فروش هر یک از مشتریان اختصاص داده میشود. اما، سابق بر این، مسئولیت شماره‌گذاری فاکتورها بر عهده خود مودیان مالیاتی بود.
- کلیه صورتحسابهای الکترونیکی صادره، در حافظه مالیاتی قابل ذخیره هستند. اما، فاکتورهای صادر شده تا قبل از راه‌اندازی سامانه مودیان در قالب فاکتور رسمی بین خریدار و فروشنده بین این دو فرد رد و بدل می‌شدند.
انواع صورتحساب الکترونیکی مالیات
درست همانند دوران قبل از تصویب شدن قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، سه نوع فاکتور یا همان صورتحساب داریم. در واقع، 3 صورتحساب الکترونیک مالیاتی یعنی نوع اول، دوم و سوم برای افراد مودی تعریف شده و امکان صدور آن‌ها وجود دارد. در هر یک از این صورت‌حساب‌ها، اطلاعات خاصی درج شده و از خصوصیات مختص به خود برخوردار هستند. در ادامه، به طور مفصل با انواع صورت حساب الکترونیک مالیاتی آشنا می‌شوید:
- صورتحساب الکترونیکی نوع اول
در این نوع از صورتحساب، کلیه اطلاعات مرتبط با شیوه تسویه، موضوع معامله (خدمات یا کالا بودن آن)، فروشنده و خریدار تعیین شده و در دسترس قرار دارد. صورتحساب نوع اول موارد ذکر شده در زیر را شامل می‌گردد:
- مقدار نسیه و مبلغ پرداختی نقدی
- عوارض کالاها
- مبلغ کالا و مبلغ واحد
- واحد سنجش و اندازه‌گیری کالا و خدمات
- مشخصات انواع خدمات یا کالا از جمله تعداد یا مقدار، تخفیف‌ها و شناسه خدمت یا کالا
- اطلاعات هویتی خریدار و فروشنده ( هر دو طرف معامله)
- زمان و تاریخ صدور صورتحساب
- نوع خریدار از جهت فعال اقتصادی و یا مصرف کننده نهایی
- نوع فروش از جمله پیمانکاری داخلی و حق‌العمل کاری
بیشتر بخوانید: ” مقایسه دو سیستم نرم افزاری ERP و BPM “
- صورتحساب الکترونیکی نوع دوم
جالب است بدانید که، این نوع از صورتحساب، همان رسید داده شده از طرف درگاه پرداخت الکترونیک یا دستگاه کارتخوان به شماست. فقط اعلام درگاه پرداخت الکترونیکی یا دستگاه کارتخوان در کارپوشه فرد مودی تحت عنوان پایانه فروشگاهی وی فراموش نشود. در صورتحساب الکترونیکی مالیات نوع دوم، اطلاعات کمتری در مقایسه با نوع اول و سوم دیده میشود.
به بیان دیگر، مشخصات خدمات، کالا و خریدار در این نوع از صورتحساب درج نشده و تنها اسم فرد فروشنده بر روی این فاکتور ثبت می‌گردد. مورد مهم دیگر اینکه، صورتحساب الکترونیکی مالیاتی نوع دوم، فاقد الگو بوده و خبری از لحاظ شدن اعتبار مالیاتی برای خریدار در این مدل از صورتحساب نیست. چرا که، رد نکردن حد مجاز اعلامی براساس قانون سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی و همین‌طور جزء مودیان فاقد اعتبار مالیاتی بودن فرد مودی و درج نام وی بر روی فاکتور، جهت دریافت اعتبار مالیاتی لازم است.
- صورتحساب الکترونیکی نوع سوم
این نوع از صورتحساب الکترونیکی، همان رسید پرداخت وجهی است که، از درگاه الکترونیکی پرداخت و یا دستگاه کارتخوان بانکی دریافت کرده و شماره منحصربهفرد مالیاتی بر روی آن درج شده است. از بابت این صورتحساب، اعتبار مالیاتی جهت شخص خریدار قابل احتساب نبوده و درست مثل صورتحساب نوع دوم نقدی محسوب میشود. نکته مهم دیگر اینکه، امکان نسیه در نظر گرفتن این فاکتور وجود ندارد. در صورتحساب نوع سوم، مواردی از جمله شماره پیگیری، پایانه و پذیرنده فروشگاهی، زمان و تاریخ پرداخت، مبلغ پرداختی و حداقل مشخصات فروشنده قابل درج است.
انواع الگوی صورتحساب الکترونیکی
هر کدام از انواع صورتحساب الکترونیک مالیات ذکر شده در بالا، امکان ارائه در اشکال و قالب‌های متنوعی را داشته که، از هر کدام تحت عنوان الگو یاد میشود. در ادامه، به ذکر الگوهای مختلف ارائه شده در انواع و اقسام صورتحساب الکترونیکی مالیات برای شما می‌پردازیم.
الگوهای صورتحساب الکترونیکی نوع یک
الگوهای این نوع از صورتحساب در هفت دسته مختلف دستهبندی می‌شوند:
اولین الگو: فروش
دومین الگو: فروش ارزی
سومین الگو: صورتحساب انواع پلاتین، جواهرات و طلا
چهارمین الگو: انواع قراردادهای پیمانکاری
پنجمین الگو: قبوض مختلف خدماتی
ششمین الگو: بلیت هواپیماها
هفتمین الگو: صادرات انواع کالاها
نکته: از الگوی فروش یا همان اولین الگو، تحت عنوان الگوی عمومی یاد میشود که، اگر الگوهای دوم تا هفتم شامل حالتان نشد، امکان استفاده از این الگو را دارید.
الگوهای صورتحساب الکترونیکی نوع دو
صورتحساب الکترونیکی مالیات نوع دوم، از الگوهای محدودتری در مقایسه با سایر موارد برخوردار است. این صورتحساب، شامل دو الگو یعنی الگوی اول یا فروش و الگوی دوم یا صورتحساب پلاتین، انواع جواهرات و طلاجات است.
الگوهای صورتحساب الکترونیکی نوع سوم
با توجه به توضیحات ارائه شده در بالا، صورتحساب الکترونیکی نوع سوم همان رسید پایانه‌های فروشگاهی بوده که شامل اطلاعات بسیار محدود و کمی است. دقت کنید که، در این نوع از فاکتور خبری از الگو نبوده و تنها در قالب یک فرمت ارائه می‌گردد.
انواع صورتحساب الکترونیکی برحسب ماهیت و موضوع
به جز انواع صورت حساب الکترونیک مالیاتی ارائه شده تا این بخش از مقاله، امکان تقسیم‌بندی صورتحسابهای الکترونیکی براساس موضوع و ماهیت آن در چهار دسته نیز وجود دارد که، در ادامه به ذکر نام آن‌ها و بررسی هر یک می‌پردازیم. هر کدام از این صورت‌حساب‌ها از کاربردی خاص برخوردار هستند که، با توجه به نیاز خود ملزم به صدور یکی از این موارد هستید.
- صورتحساب الکترونیکی مالیاتی اصلی
سروکار شما بیشتر از هر صورتحساب دیگری با نوع اصلی است. با هر یک از معاملات انجام شده، صدور یک صورتحساب الکترونیکی اصلی اتفاق می‌افتد. در حقیقت، این نوعه صورتحساب را می‌توان معادل فاکتورهای فروش قدیمی به شمار آورد که، به دنبال هر عملیات فروش صادر می‌گردد.
- صورتحساب الکترونیکی مالیاتی اصلاحی
برخی اوقات، بعد از صادر کردن این نوع از صورتحساب، امکان دارد نیاز به اصلاح اطلاعاتی چند داشته باشید. در صورتی‌که، اطلاعات نیازمند اصلاح، مواردی از جمله تغییر شناسه کالا و یا اطلاعات خریدار را شامل نشود، امکان صدور صورتحساب اصلاحی برایتان وجود دارد. از میان اقلام اطلاعاتی مرتبط با فرد خریدار می‌توان از مواردی همچون تاریخ صدور صورتحساب و شماره اقتصادی نام برد.
- صورتحساب الکترونیکی مالیاتی ابطالی
در صورت تمایل به تغییر اطلاعات مشمول اقلام اصلی موجود در صورتحساب الکترونیکی، ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی ابطالی هستید. مثلاً، اگر بخواهید در شناسه خدمت یا کالا بعد از صادر کردن صورتحساب تغییری ایجاد کنید، در قدم اول باید اقداماتی را برای صادر کردن این نوع ار صورتحساب انجام دهید. دقت کنید که، درج شماره 22 رقمی منحصربهفرد مالیاتی صورتحساب مرجع، جهت ثبت کردن صورتحساب ابطالی یا اصلاحی الزامی است.
پیشنهاد ما به شما برای مطالعه بیشتر: ” چگونه مالیات شغل دوم محاسبه میشود؟ ”
- صورتحساب الکترونیکی مالیاتی برگشت از فروش
برخی اوقات، بعد از صدور صورتحساب الکترونیکی، خریدار موضوع معامله را برگشت می‌دهد. در این مواقع، نیاز به صدور صورتحساب برگشت از فروش توسط فروشنده است. امکان صادر کردن این نوع از فاکتور، برای صورتحساب اصلاحی و فروش وجود دارد.
صورتحسابهای معتبر غیر الکترونیکی
صورتحسابهای غیرالکترونیکی، تحت عنوان نوع کاغذی نیز مشهور هستند. این نوع از صورتحساب، در دو دسته مختلف صورتحساب شمس و مشاغل خاص قرار می‌گیرد که، مورد را سازمان امور مالیاتی به شماری از مشاغل اختصاص می‌دهد. در ادامه، تعریفی مفصل از صورتحساب شمس به شما ارائه می‌دهیم.
- صورتحساب غیر الکترونیکی شمس
صورتحساب شمس، به صورت‌حسابی گفته میشود که، شماره مالیاتی بر روی آن درج شده و افراد مودی امکان استفاده از این مورد در زمان بروز نقص فنی و یا حادثه جهت ارائه خدمت و یا فروش کالا را دارد. چرا که، در این مواقع نمی‌توان اقدامی برای صدور صورتحساب الکترونیکی انجام داد. هر یک از مودیان باید بعد از وقوع نقص فنی و یا حادثه‌ای، اقدام به اعلام مراتب به شرکت یا مجموعه معتمد ارائه کننده انواع خدمات مالیاتی، تا انتهای روز کاری پس از این رخدادها به‌وسیله کارپوشه خود در سامانه مودیان مالیاتی و یا هر روش دیگر مورد نظر سازمان کند.
کدام نوع از صورت‌حساب‌ها را باید صادر یا دریافت کرد؟
براساس نوع کسب‌وکار و یا طرف خرید و فروشتان، باید توجه لازم را به صدور و یا دریافت صورتحساب خود داشته باشید. در ادامه، به بررسی این موضوع می‌پردازیم که، هر کدام از کسب‌وکارها برحسب B2C یا B2B بودن خود ملزم به صدور چه نوعی از فاکتور هستند.
- خرید و فروش نوع B2C
خرید و فروش B2C، زمانی اتفاق می‌افتد که، شما در قالب یک شرکت اقدام به فروش خدمات یا کالایی به مصرف‌کننده نهایی می‌کنید. از اشخاص انجام دهنده این نوع از خرید و فروش، تحت عنوان فعال اقتصادی یاد نمی‌شود. در نتیجه، نیازی به ارائه کردن صورتحساب نوع اول ندارند. ولی، در مقابل باید صورتحساب نوع سوم و دوم را صادر کرده و پایانه فروشگاهی را نیز نصب کنند. شاید این سؤال به ذهن شما نیز برسد که، چه فرقی در صدور این دو نوع از صورتحساب وجود دارد؟ در صورت صدور صورتحساب نوع سوم، نمی‌توان برای تفکیک کردن انواع کالاهای معاف و مشمول مالیات جهت سازمان امور مالیاتی اقدام کرد. بنابراین، تمامی اقلام فروش شامل پرداخت مالیات ارزش افزوده می‌شوند. ولی، به علت مشخص بودن نوع خدمات و کالا در صورتحساب نوع دوم، هیچ مالیاتی از بابت کالاهای معاف از مالیات پرداخت نمی‌کنید. در نتیجه، از طریق صادر کردن این نوع از صورتحساب، مالیات کمتری را می‌پردازید.
- خرید و فروش نوع B2B
کسب اطلاع از انواع صورتحساب الکترونیکی، به این جهت است که، در صورت دریافت صورتحساب اشتباه، خبری از محاسبه هزینه و ارزش‌افزوده شما نیست. در واقع، زمان فروش خدمات یا کالایی به یک کسب‌وکار دیگر و یا اصطلاحاٌ انجام معامله B2B، ملزم به صدور صورتحساب نوع اول هستید.
در صورتی‌که، به عنوان یک مجموعه اقتصادی، اقدام به دریافت خدمات و یا کالایی از دیگر کسب‌وکارها می‌کنید، نیاز به دریافت صورتحساب نوع اول دارید. هر چند، فروشنده امکان صدور صورتحساب نوع دوم یا سوم را دارد. ولی، برای فرد خریدار تحت عنوان اعتبار ارزش‌افزوده مورد محاسبه قرار نمی‌گیرد.
باید بدانید: ” نکات کلیدی در محاسبه حقوق و دستمزد “
سامانه صدور صورتحسابهای الکترونیک
در طول سال‌های گذشته، شاهد راه‌اندازی سامانه‌های زیادی جهت ثبت کردن صورتحسابهای مالیاتی بودیم. از میان این موارد می‌توان از سامانه ثبت معاملات برخط به نشانی الکترونیکی oil169.ir نام برد که، از طرف ستاد مبارزه با قاچاق ارز و کالا راه‌اندازی شده است.
کلیه صاحبان مشاغل، باید در این سامانه اقدامات لازم را جهت ثبت واضح و دقیق معامله‌های فصلی خود انجام دهند. در این میان، سامانه مودیان یا همان درگاه ملی خدمات مالیات، سامانه دیگری است که، به تازگی راه‌اندازی و در دسترس مردم قرار دارد. در این سامانه، امکان صدور صورتحسابهای الکترونیک نیز به آسانی برایتان وجود دارد. از طرفی، با وجود سامانه مودیان، نیازی به درج معاملات فصلی و صورت‌حساب‌ها ندارید.
نحوه صدور صورتحساب مالیاتی
کسب اطلاع از شیوه صدور صورتحساب مالیاتی در سامانه مودیان، موردی است که، به عنوان صاحب یک کسب‌وکار باید توجه لازم را به آن مبذول دارید. در واقع، صدور صورتحساب مالیاتی در سامانه مودیان، به دنبال شفافیت پولی و مالی کسب‌وکار خود و در راستای برقرار کردن عدالت مالیاتی از الزامات است. در این بخش، با ذکر مراحل صدور صورتحساب مالیاتی در سامانه مودیان همراه شما عزیزان هستیم.
- ورود به سامانه خدمات الکترونیک مالیاتی
- درج رمز عبور و نام کاربری دریافت شده از سامانه ثبت کد اقتصادی
- ورود به پنل کاربری بعد از درج رمز عبور و نام کاربری
- کلیک بر روی گزینه عضویت در سامانه و ایجاد کردن کارپوشه بعد از باز شدن پنل کاربری
- ثبت مشخصات درخواستی و ساختن کارپوشه
- ارسال صورتحساب از طریق نرم افزار حسابداری مجهز برای سامانه مودیان مالیاتی
نکته: منظور از نرم افزار مجهز، برنامه‌ای است که، بتوانید به کمک آن صورتحسابهای الکترونیک را به سامانه مودیان ارسال بفرمایید. به کمک این نرم افزار، دیگر خبری از مشکلات درج معاملات فصلی و اطلاعات نیست. نرم افزار حسابداری پارمیس، با داشتن چنین قابلیتی، کلیه صورتحسابهای شما را به صورت یکجا و کلی برای سایت مودیان می‌فرستد.
مزایای صدور صورتحساب مالیاتی
افرادی که، اقدام به صادر کردن صورتحساب الکترونیک می‌کنند، از مزایای خاصی بهره‌مند می‌شوند. از میان این مزیت‌ها می‌توان به موارد مذکور در زیر اشاره کرد:
- نیاز نداشتن به ثبت دقیق و کامل معاملات فصلی در صورت اقدام کردن به‌وسیله سامانه مودیان
- عدم مراجعه ممیز مالیاتی به اسناد و دفاتر مودی مالیاتی
- بهره‌مندی از تسهیلاتی خاص و ویژه بکارگیری سامانه مودیان
- معافیت از جرایم مالیاتی
نکته مورد توجه اینکه، در صورت اهمال‌کاری در صادر کردن صورتحساب، مبلغ 10 درصد از مجموع فروش را باید به عنوان جریمه مالیاتی در نظر بگیرید. ولی، با پایین بودن فروش، مبلغ 20 میلیون ریال به عنوان جریمه از فروشتان کسر می‌گردد.
نکته‌ای کاربردی در رابطه با صدور صورتحساب الکترونیکی
براساس قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، ارسال کلیه فاکتورهای فروش الزاماٌ باید حداکثر در طول یک هفته به شکل صورتحساب الکترونیکی به سامانه مودیان انجام شود. در صورت عدم ارسال صورتحسابهای صادر شده در مدت زمان مذکور به سامانه مودیان، جرایم سنگین موجود در ماده 22 شامل حال آن‌ها میشود. براساس این ماده قانون، صادر نکردن صورتحساب الکترونیکی در زمان مقرر شامل جریمه‌ای معادل ده درصد از فروش‌های انجام شده به این طریق است.
بهتر است بدانید: ” چگونه بهترین نرم افزار حقوق و دستمزد را انتخاب کنیم؟ “
جمع‌بندی
در این مطلب، سعی در پاسخگویی به سؤال صورتحساب الکترونیک مالیات چیست؟ و ارائه توضیحاتی کامل و مفصل در رابطه با این موضوع را برای شما عزیزان داشتیم. از طرفی، اطلاعاتی را در رابطه با نحوه صدور صورتحساب مالیاتی در سامانه مودیان در اختیار شما قرار دادیم. بعلاوه، بهترین راه‌حل صادر کردن صورتحساب را نیز برایتان ذکر کردیم تا خدایی ناکرده مشکلی برایتان ایجاد نشود. امید است با مطالعه مطلب حاضر، تمامی اطلاعات لازم را دریافت کرده باشید.
سؤالات متداول
این نوع صورتحساب به مواردی گفته میشود که، شماره منحصربهفرد مالیاتی داشته و کلیه اطلاعات درج شده بر روی آن قابلیت ذخیره در حافظه مالیاتی فروشنده کالاها و خدمات را دارند.
صورتحسابهای الکترونیکی مالیات، در سه گروه نوع اول، دوم و سوم دستهبندی میگردند.صورتحساب الکترونیکی مالیات چیست؟
انواع صورتحساب الکترونیکی مالیات کدامها هستند؟
