حقوق صاحبان سهام چیست؟

اکثر کسب‌وکارها چهار راه اصلی برای دریافت بودجه مورد نیاز برای حمایت از عملیات‌های جاری دارند، از طریق بدهی، سرمایه‌گذاری توسط مالک(ها)، افزایش سرمایه‌گذاری از سرمایه‌گذاران خارجی و کسب درآمد بدون سرمایه، یک تجارت نمی‌تواند به تولید کالا یا خدمات ادامه دهد. اگر خزانه خالی شود، صاحبان آن نمی‌توانند پول را برداشت کنند. از این سه رویکرد تأمین مالی، دو روش آخر، سرمایه‌گذاری مالک و درآمد کسب‌وکار، دارایی مالک در یک تجارت را تشکیل می‌دهند. حقوق صاحبان سهام یک معیار مهم برای کمک به مالکان برای درک ارزش کسب و کار خود در تجارت است. پارمیس در این مقاله سعی دارد توضیح کاملی در مورد حقوق صاحبان سهام ارائه دهد.

حقوق صاحبان سهام چیست؟

حقوق صاحبان سهام میزان مالکیت یک شرکت را توصیف می کند. به طور خاص، بخشی از ارزش یک شرکت که توسط مالک، شرکا یا سهامداران با ادعای مالکیت در آن کسب و کار نگهداری می‌شود، اغلب به عنوان “ارزش خالص” شرکت در نظر گرفته می شود. مقدار حقوق صاحبان سهام شرکت را می توان با کم کردن بدهی‌های شرکت از دارایی های آن محاسبه کرد. مهم است که  بدهی‌ها باید ابتدا کم شوند زیرا در صورت فروش یا انحلال، قبل از اینکه مالک بتواند وجوه باقی مانده را جمع آوری کند، باید تمامی بدهی‌ها پرداخت شود.

برای تجزیه و تحلیل عادی کسب و کار روزانه، حقوق صاحبان سهام هم نشانه ارزشمندی از سلامت مالی یک کسب و کار است و هم راهی برای ردیابی اینکه آیا شرکت در طول زمان ارزش به دست می‌آورد یا از دست می‌دهد. بسیاری از مالکان زمانی که میخواهند سرمایه‌ی بیشتری را جذب کنند، برای مثال وام بگیرند، Equity می‌تواند یکی از گرینه‌هایی باشد که وام دهندگان را راضی به دادن وام کند. اوراق بهادار چیست؟

مطالعه بیشتر: نرم افزار CRM و نرم افزار حسابداری فروشگاهی و سامانه مودیان و نرم افزار حسابداری 

حقوق صاحبان سهام شامل چه مواردی است؟

برای کسب‌وکارهای خصوصی مانند شرکت‌های انفرادی و مشارکت‌ها، Equity عمدتاً شامل دسته‌های زیر می‌شود، که یا افزایش یا کاهش ارزش کلی مالک دارند:

• سرمایه گذاری های سرمایه‌ای از طرف مالک Capital investments from the owner (باعث افزایش سرمایه)

بسیاری از صاحبان کسب و کار از پول و دارایی خود، مانند تجهیزات یا وسایل نقلیه برای تامین مالی کسب و کار خود استفاده می‌کنند، به خصوص در اوایل راه اندازی

• سود انباشته تولید شده توسط کسب و کار Retained earnings generated by the business (باعث افزایش سرمایه)

هنگامی که یک کسب و کار راه اندازی شد، سود انباشته به رشد مثبت سهام کمک می کند و ارزش کلی شرکت را افزایش می دهد. این یک اقدام مهم است زیرا سرمایه در دسترس از عملیات کسب و کار است که می تواند برای سرمایه گذاری مجدد یا پرداخت بدهی استفاده شود.

• پول برداشت شده توسط مالک Money withdrawn by the owner (باعث کاهش سرمایه)

 مالکان اغلب از کسب و کار خود پول برداشت می کنند. اما اگر آنها بیش از حد مصرف کنند، می تواند سهام یک کسب و کار را به قلمرو منفی سوق دهد. 

• زیان های ایجاد شده توسط کسب و کار Losses generated by the business (باعث کاهش سرمایه)

 اگر عملیات اصلی یک کسب و کار به طور مداوم در حال از دست دادن پول باشد، کسب و کار ممکن است قادر به ادامه حیات نباشد. تداوم زیان باعث از بین رفتن ارزش سهام می شود مگر اینکه تغییراتی ایجاد شود یا کسب و کار تزریق نقدی برای تغییر اوضاع دریافت کند.

خبرنامه پارمیس را از دست ندهید!

هر هفته محتوای اختصاصی و جدیدترین اخبار، مقالات آموزشی حسابداری، مالی و مدیریتی را برای شما میفرستیم.

عضویت

 برای شرکت‌های سهامی عام، چندین نوع تراکنش اضافی می‌توانند ارزش سهام را افزایش یا کاهش دهند و باید در ترازنامه شرکت گزارش شوند. این شامل:

• سود سهام که بین سهامداران توزیع می‌شود Dividends and distributions (باعث کاهش سرمایه)

سود سهام و سایر توزیع های مالی از درآمد خالص یک کسب و کار پرداخت می شود که در غیر این صورت به سود انباشته تبدیل می شود. مقایسه سود انباشته با درآمد خالص مفید است: یک کسب و کار ممکن است درآمد خالص مثبتی را نشان دهد، اما اگر سود سهام بیش از درآمد باشد، می تواند جریان نقدی منفی ایجاد کند و ارزش حقوق صاحبان سهام را کاهش دهد. چگونه حسابداری کنیم؟ 

• سهام موجود Outstanding shares (باعث افزایش سرمایه)

 هنگامی که یک شرکت سهام اضافی را به مردم می فروشد، سرمایه ای را افزایش می دهد که به Equity می افزاید به همان روشی که یک مالک سرمایه ای را ارائه می دهد. ارزش اسمی سهام اضافی فروخته شده در ترازنامه در قسمت «سهام موجود» نشان داده می شود. این سهام در قسمت ” سهام سرمایه” نشان داده می‌شود.

• سایر اندوخته‌ها  Other capital (باعث افزایش سرمایه)

 شرکت ها معمولا سهام را با قیمتی بالاتر از ارزش اسمی منتشر می کنند. هر سرمایه ای که بالاتر از ارزش اسمی افزایش یابد به عنوان «سایر اندوخته‌ها» طبقه بندی می شود و به Equity کمک می کند. 

• سهام خزانه Treasury stocks (باعث کاهش سرمایه)

 هنگامی که یک شرکت سهام خود را از سرمایه گذاران بازخرید می کند، سهام متعلق به شرکت را سهام خزانه می گویند. آن‌ها به این ترتیب در ترازنامه فهرست می‌شوند و حقوق صاحبان سهام را کاهش می‌دهند. اما این ممکن است پایان داستان خرید سهام نباشد، شرکت‌ها با خرید مجدد سهام، اکنون پول خرج می‌کنند تا پرداخت‌های سود سهام خود را در آینده کاهش دهند، که می‌تواند منجر به سود انباشته بالاتر  و در نتیجه، افزایش Equity شود.

حتما مطالعه کنید: نرم افزار انبار و نرم افزار حسابداری شرکتی و نرم افزار دریافت و پرداخت و نرم افزار حسابداری بازرگانی و نرم افزار حسابداری رایگان و صندوق فروشگاهی

جایگاه حقوق صاحبان سهام در معادله حسابداری

Equity در معادله حسابداری به صورت زیر است:

حقوق صاحبان سهام = بدهی – دارایی

این اطلاعات را می توان در ترازنامه یافت، جایی که این چهار مرحله باید دنبال شود: 

• کل دارایی های شرکت را در ترازنامه دوره تعیین کنید.
• کل بدهی ها را که باید به طور جداگانه در ترازنامه ذکر شود، را تعیین کنید.
• کل بدهی ها را از کل دارایی ها کم کنید تا به حقوق صاحبان سهام برسید
• توجه داشته باشید که کل دارایی ها برابر با مجموع بدهی ها و کل Equity خواهد بود. 

حقوق صاحبان سهام همچنین می تواند به عنوان سرمایه سهام و سود انباشته شرکت منهای ارزش سهام خزانه بیان شود. اما این روش کمتر رایج است. اگرچه هر دو روش رقم دقیق را نشان می دهند، استفاده از کل دارایی ها و کل بدهی ها بیشتر نشان دهنده سلامت مالی یک شرکت است. حسابداری دوبل یا دوطرفه چیست؟

باید مطالعه کنید: مدیریت مالی شخصی و نرم افزار حسابدرای چند ارزی و نرم افزار اطلاع رسانی و گواهی دیجیتال CSR و نحوه دریافت گواهی دیجیتال (CSR) و نرم افزار erp

راهکارهای نرم افزار پارمیس برای همه کسب و کارها

فروشگاهی

شرکتی

تولیدی

بازرگانی

خدماتی

اصناف

چند مثال از حقوق صاحبان سهام

مثال اول:

شرکت سهامی خاص داود یک سال قبل کار خود را آغاز کرد و در پایان سال مالی، دارای زمینی به ارزش 30 میلیون تومان، ساختمانی به ارزش 60 میلیون تومان، تجهیزات به ارزش 10 میلیون تومان، موجودی مواد و کالا به ارزش 5 میلیون تومان، بدهکاران 4 میلیون تومان برای فروش های اعتباری و 10 میلیون تومان نقدی دریافت کرده است بابت فروش. همچنین، شرکت به دلیل دریافت وام از بانک 15 میلیون تومان به بانک و برای خریدهای اعتباری 5 میلیون به طلبکاران، بدهکار است. شرکت می خواهد از Equity مطلع شود؟

حقوق صاحبان سهام = دارایی‌ها – بدهی‌ها

• ابتدا دارایی‌ها را حساب می‌کنیم:

دارایی‌ها = زمین + ساختمان + تجهیزات + موجودی مواد و کالا + حسابهای دریافتنی (بابت فروش اعتباری) + پول نقد

دارایی‌ها = 30 + 60 + 10 + 5 + 4 + 10 = 119

بدهی‌ها = وام + حساب‌های پرداختنی (بابت خرید اعتباری)

بدهی ‌ها = 5 + 15 = 20

حقوق صاحبان سهام = 119 – 20 = 99

مثال دوم:

ترازنامه شرکت X با اطلاعات زیر در دسترس است، می خواهیم حقوق صاحبان سهام را در سال 1401 و 1402 را  به دست آوریم؟

حقوق صاحبان سهام در سال 1401:

داریی ها = 107000

بدهی ها = 10000+2500+10000+2500= 25000

حقوق صاحبان سهام = 107000-25000=82000

همچنین Equity از جمع سهام عادی و سود انباشته نیز به دست می‌آید

حقوق صاحبان سهام = 70000+12000=82000

حقوق صاحبان سهام در سال 1402:

دارایی ها = 105000

بدهی‌‌ها = 12000+ 3500 +9000+ 1500 = 26000

حقوق صاحبان سهام = 105000- 26000= 79000

همچنین Equity را می‌توان از جمع سود انباشته و سهام عادی نیز به دست آورد

حقوق صاحبان سهام = 90000+7000= 79000

ارزش ویژه حقوق صاحبان سهام در مقابل ارزش منصفانه تجاری

ارزش Equity (سرمایه) همیشه معادل ارزش بازار یک کسب و کار نیست. در واقع، حقوق صاحبان سهام معمولاً کمتر از ارزش منصفانه یک کسب و کار است، که قیمت توافق شده بین فروشنده و خریدار که عادلانه است.

حتما بدانید: ارزش خالص دارایی

به این دلیل است که قوانین حسابداری ایجاب می‌کند که دارایی‌ها در ترازنامه با کمترین قیمت تمام شده تاریخی – بهای تمام شده اولیه که دارایی برای آن تحصیل شده است – یا ارزش خالص فروش (NRV) در ترازنامه ثبت شوند که تخمینی از پولی که دارایی می تواند با آن فروخته شود، منهای هزینه های فروش.

در همین حال، ارزش منصفانه یک کسب و کار مواردی، مانند قدرت برند، سرقفلی، بازده مورد انتظار آتی، جریان نقدی و هر چیز دیگری که هر یک از طرفین معتقد است به ارزش کسب و کار کمک می کند، فاکتور می گیرد. به همین دلیل است که ارزش بازار یک شرکت ممکن است بالاتر از Equity باشد.

نرم افزار حسابداری و کمک به سرمایه گذاران

نرم‌افزار حسابداری ابری به کسب‌وکارها امکان دسترسی بلادرنگ به داده‌های مالی را می‌دهد، که منجر به تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر و سریعتر می‌شود. گزارش‌دهی خودکار با حذف نیاز به تهیه صورت‌های مالی به صورت دستی، در زمان صرفه‌جویی می‌کند، و این صرفه جویی در زمان و هزینه  به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بتوانند گزارش‌های جامع‌تر و بهتری را به مخاطبان ارائه دهند. معادله حسابداری

با توجه به این که هر شرکت زیرسیستم نرم‌افزار حسابداری مبتنی بر نقش و عملکرد خود شرکت را دارد، این امکان را به شرکت می‌دهد که عملکرد مالی و عملیاتی خود را در زمان نیاز ردیابی کند و کارکنان را برای حل مشکلات و یافتن راه حل‌هایی برای بهبود یاری رساند. با نرم‌ افزار حسابداری پارمیس، کسب‌وکارها می‌توانند به‌سرعت و با اطمینان دفاتر خود را ببندند و از انطباق با استانداردهای حسابداری، الزامات گزارش‌دهی و مقررات دولتی اطمینان حاصل کنند.

زیر سیستم‌های یکپارچه استار

حقوق صاحبان سهام، بخشی از ارزش یک کسب و کار است که میتواند در مورد سلامت یک کسب و کار ادعا کند، بنابراین درک و تجزیه و تحلیل اجزای آن بسیار مهم است. اگر سود شرکت باعث افزایش Equity باشد، این افزایش ارزش سهام می تواند نشانه خوبی از سلامت مالی شرکت باشد. اما اگر افزایش سرمایه‌گذاری محرک اصلی برای افزایش سرمایه باشد، می‌تواند به این معنا باشد که مالکان در تلاشند تا کسب‌وکاری را که نقدینگی کم و سود کم‌خونی دارد، طوری نشان دهند که، شرکت در وضعیت مالی خوبی است. جزئیات حقوق صاحبان سهام را می توان در آخرین بخش ترازنامه شرکت و در یک صورت جداگانه حقوق صاحبان سهام یافت. چه مالک شرکت باشید و چه یک سرمایه گذار خارجی، Equity، عامل مهمی برای کمک به سنجش ارزش خالص کسب و کار است. بدهی چیست؟

بیشتر بخوانید: کارتخوان اندرویدی و مالیات چیست؟ و ERP چیست؟ و نرم افزار باشگاه مشتریان و نرم افزار سازمان همراه و نرم افزار حسابداری آنلاین

سخن پایانی 

پارمیس در این مقاله سعی داشت تا توضیح کاملی در مورد تعریف Equity، اجزای تشکیل دهنده آن و جایگاه آن در معادله حسابداری ارائه دهد. همچنین چند مثال در رابطه با این موضوع آورده شد و نقش نرم‌ افزارهای حسابداری برای کمک به سرمایه‌گذاران جهت  سرمایه‌گذاری در یک کسب و کار توضیحاتی داده شد.

سوالات متداول