2024-04-20 05:40:01

مالیات چیست؟

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 16 دقیقه
مالیات چیست؟
فهرست عناوین مقاله

فهرست مطالب

دولت و مالیات از موثرترین عناصر در نظام‌های اقتصادی و اجتماعی هستند. تاریخچه مالیات به زمان تشکیل دولت و چارچوب­‌های اجتماعی آن بازمی­گردد، از همان زمانی که دولت برای انجام وظایف مربوط به خود ناچار به قبول هزینه‌هایی شد و برای تأمین مالی این هزینه‌ها به دنبال منبعی مؤثر بود. در این زمان مالیات به عنوان بهترین منبع تأمین هزینه‌های دولت در شرایط عادی اقتصادی شناخته شد. مالیات چیست؟ سیاست مالیاتی ابزار مهمی در افزایش درآمدهای یک دولت بوده است و از طریق آن می‌توان به الگوی صحیح تخصیص منابع، توزیع درآمد و ثبات اقتصادی دست یافت. در ادامه مقالات نرم افزار حقوق و دستمزد لازم دانستیم شما را بیشتر در این مقاله از پارمیس با مالیات آشنا کنیم.

تعریف مالیات چیست؟

دولت‌ها برای اینکه بتوانند خدمات خود را ارائه دهند به یک منبع تأمین هزینه برای این خدمات نیاز دارند که می‌توان گفت مناسب‌ترین منبع برای تأمین این هزینه‌ها اخذ مالیات است. اگرچه راه‌های دیگری برای تأمین هزینه‌های دولت مانند فروش منابع خام آن کشور وجود دارد، مالیات چیست؟ مالیات به عنوان روشی کارآمد که اثربخشی بلند مدت دارد، شناخته شده است. زیرا یکی از تاثیرات منفی روش های دیگر تأمین منابع مالی مورد نیاز دولت، رانتی شدن ساختار دولت است که علاوه بر ایجاد زمینه فساد اقتصادی در آن دولت، دستگاه مالیاتی را تضعیف کرده و نظام سیاسی و اجتماعی آن را نیز بی ثبات می‌کند.

حتما بخوانید: برنامه حسابداری

لازم به ذکر است که میزان درآمد مالیاتی حاصل به پتانسیل مالیاتی هر کشور و توانایی دولت آن در جمع آوری مالیات بستگی دارد. مالیات چیست؟ بنابراین می‌توان مالیات را یکی از مهم‌ترین ارکان هر نظام اقتصادی دانست. به دلیل گسترش و تنوع فعالیت‌های اقتصادی و افزایش نقش دولت‌ها در توسعه خدمات عمومی و تأمین اجتماعی، پرداخت و دریافت مالیات برای دولت مسئله‌ای مهم و بسیار تأثیرگذار تبدیل شده است.

براساس آنچه تا اینجای مقاله مالیات چیست؟ گفته شد، می‌توان پرسش مالیات چیست را این‌گونه پاسخ داد: مالیات نوعی هزینه اجتماعی است که مردم یک کشور موظف هستند در قبال بهره از منابع و امکانات آن پرداخت نمایند.

تعریف مالیات
مالیات چیست؟

در واقع به واسطه مالیات بخشی از درآمدهای جامعه و یا سود حاصل از فعالیت های اقتصادی به دولت منتقل می شود، زیرا ابزارها و امکانات کسب درآمد توسط دولت فراهم شده است. میزان مالیات توسط قانون و دولت و براساس اطلاعات و جزئیات خاصی تعیین می شود که نمی توان مبلغ ثابتی را به عنوان مالیات بیان نمود. بر همین اساس، مالیات با توجه به توان مالی مالیات دهندگان تعیین می شود تا باعث ورشکستگی کسب­ و ­کارها نشود و مشکلاتی را برای افراد حقیقی و حقوقی ایجاد نکند.

مالیات چیست؟ مبلغی که شخص یا شرکت باید در زمان قانون و به عنوان مالیات پرداخت نماید را نرخ مالیات می‌گویند. اگر نظام مالیاتی کشور کارآمد باشد، نرخ مالیات تعیین شده برای اقشار پردرآمد سنگین تر از نرخ مالیات اقشار کم درآمد خواهد بود.

اشخاص مشمول مالیات

مطابق با قانون مالیات‌ها، هر فرد حقیقی و حقوقی که ساکن ایران بوده و در ایران صاحب ملک و املاک است مشمول مالیات مستقیم می‌شود. در ماده 1 قانون مالیات‌های مستقیم، افراد مشمول مالیات به سه گروه زیر تقسیم شده‌اند:

  1. تمام اشخاص حقیقی و حقوقی دارای ملک و املاک واقع در ایران.
  2. شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران که از طریق کشورهای دیگری درآمد کسب کرده و آن درآمد را به ایران وارد می‌کند.
  3. شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران که درآمدهایی را در داخل ایران کسب می‌کند.

برای محاسبه میزان مالیاتی که به بند ب تعلق می‌گیرد، ابتدا مطابق با قوانین ایران مالیات برای درآمد کسب شده محاسبه می‌شود؛ در صورتی که میزان مالیات تعیین شده توسط قوانین ایران از مالیات پرداخت شده در کشور خارج از ایران بیشتر باشد، فرد موظف است مابه التفاوت را به عنوان مالیات پرداخت نماید.

خبرنامه پارمیس را از دست ندهید!
هر هفته محتوای اختصاصی و جدیدترین اخبار، مقالات آموزشی حسابداری، مالی و مدیریتی را برای شما میفرستیم.

باید مطالعه کنید: نرم افزار انبارداری

در این بخش از مقاله مالیات چیست؟ لازم است با مفهوم مقیم آشنا شوید. در ماده 180 قانون مالیات های مستقیم، از نظر مالیاتی مقیم به فردی می‌گویند که به مدت یک سال در کشوری خارج از ایران زندگی کرده و مالیات خود را به آن کشور پرداخته است. در این ماده سه مورد به عنوان استثنا در نظر گرفته شده است:

  1. فرد مقیم در سال مالیاتی مد نظر در ایران نیز صاحب شغل باشد.
  2. در سال مالیاتی مزبور فرد حداقل شش ماه متناوباً یا متوالیاً در ایران سکونت داشته باشد.
  3. فرد مد نظر با هدف معالجه یا انجام ماموریت و مواردی از این دست در خارج از ایران اقامت کرده باشد.

در این سه مورد فرد مقیم موظف به پرداخت مالیات است، در غیر این صورت مشمول پرداخت مالیات نمی شود.
در قانون مالیات های مستقیم چند گروه مشمول پرداخت مالیات نمی شوند که عبارتند از:

  • وزارتخانه ها و موسسات دولتی
  • دستگاه‌هایی که بودجه آنها توسط دولت تأمین می‌شود.
  • شهرداری‌ها و دهیاری‌ها
  • بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از نهادهای حکومتی

معافیت مالیاتی

همان‌طور که در تعریف مالیات چیست؟ بیان شد مالیات به منظور تأمین منابع مالی دولت و به دلیل استفاده مردم یک کشور از منابع و امکانات آن جهت کسب سرمایه تعریف شده است. حال در برخی شرایط و در جهت سیاست‌های حمایتی حاکمان از مردم آن کشور، ممکن است برخی به صورت موقت از پرداخت مالیات و به صورت قانونی خارج شوند که این خروج را معافیت مالیاتی می‌گویند.

معافیت مالیات
معافیت مالیاتی

قانون مالیات برای معافیت‌های مالیاتی موارد خاصی را در نظر گرفته است زیرا در صورت گسترده بودن گروه‌های مشمول معافیت مالیاتی دولت با کسری منابع مواجه می‌شود. به منظور جبران کسری درآمد مالیاتی، دولت ناچار است نرخ مالیات گروه‌های دیگر را افزایش دهد و به این ترتیب فشار مالیات بر دیگر گروه‌های مشمول مالیات بیشتر می‌شود.

وظایف مودیان مالیاتی

به منظور بررسی میزان دارایی و درآمدهای هر شرکت و سازمانی و تعیین نرخ مالیات سالیانه آنها، مودیان مالیاتی موظف هستند دفاتر قانونی روزنامه و کل را به صورت واضح و مشخص تنظیم و به اداره دارایی محل فعالیت خود ارائه دهند.

گفتنی است برای نوشتن دفاتر قانونی نکات و الزامات خاصی تعریف شده است که حسابدار هر مجموعه قبل از انجام امور حسابداری شرکت باید با آنها آشنایی کامل داشته باشد، در غیر این صورت بررسی دفاتر قانونی و تعیین نرخ مالیات با مشکلاتی مواجه خواهد شد.

حتما بخوانید : حسابداری چیست؟

اظهارنامه مالیاتی

طبق ماده 155 قانون مالیات‌های مستقیم سال مالیاتی تعریف شده برابر یک سال شمسی است که از اول فروردین ماه شروع و به آخر اسفند ماه خاتمه می‌یابد. البته برای اشخاص حقوقی که سال مالی آنها مطابق با سال مالیاتی نیست، در تعیین نرخ مالیات درآمد سال مالی آنها در نظر گرفته می‌شود. همان طور که در بخش وظایف مودیان گفته شد، تمامی شرکت ها و تاجران حقیقی موظف هستند در پایان هر سال مالی به منظور تعیین نرخ مالیات میزان سود و زیان، هزینه ها و استهلاک خود را به اداره مالیات اعلام نمایند.

برای درک مالیات چیست؟ باید بدانید اطلاعات مالی ارائه شده به اداره مالیات در قالب اظهارنامه مالیاتی تهیه و به آن واحد گزارش داده می‌شود. گفتنی است در صورتی که یک واحد تجاری اظهارنامه مالیاتی خود را در زمان مقرر به اداره مالیات تسلیم نکند، نرخ مالیات توسط ممیزین اداره مالیات تعیین می‌شود و آن واحد تجاری موظف به پرداخت مالیات تعیین شده است.

دسته بندی انواع منابع مالیاتی در ایران

منابع مالیاتی
دسته بندی انواع منابع مالیاتی

در هر کشوری متناسب با قوانین آن مالیات را به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌کنند که در ایران نیز مالیات به دو نوع مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم تقسیم می‌شود. البته در این تقسیم بندی برای هر نوع زیرمجموعه‌هایی در نظر گرفته شده است.

  • مالیات مستقیم همان مالیاتی است که دولت به طور مستقیم بر دارایی و درآمد افراد وضع می کند و به دو دسته مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم می شود.
  • مالیات غیرمستقیم، مالیاتی است که به قیمت کالاها و خدمات اضافه شده و به مصرف کننده تحمیل می شود، این نوع مالیات در سه دسته مالیات گمرک، مالیات بر مصرف و مالیات بر ارزش افزوده تعریف می شود.

معرفی انواع مالیات مستقیم

همان طور که در بالا اشاره کردیم مالیات چیست؟ و لازم است بدانید مالیات مستقیم به دو نوع مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی تقسیم می‌شود. در مالیات بر درآمد بر اساس درآمد فرد و یا شرکت، نرخ مالیات را تعیین می کنند و در مالیات بر دارایی با توجه به ثروتی که مودی دارای آن است مالیات تعیین می شود. همان طور که در تعریف مالیات چیست؟ مشخص است، مالیات درآمد از رایج ترین انواع مالیات است که از درآمد شخص کسر می‌شود. مالیات بر درآمد را می‌توان در هفت نوع از درآمد جای داد:

  1. مالیات بر درآمد حقوق
  2. مالیات بر درآمد مشاغل
  3. مالیات بر درآمد املاک
  4. مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی
  5. مالیات بر درآمد اتفاقی
  6. مالیات بر درآمد کشاورزی
  7. مالیات بر جمع درآمد ناشی از منابع مختلف درآمدی

باید بدانید: نرم افزار فروشگاهی

مالیات بر دارایی نوع دیگری از مالیات‌های مستقیم است که بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم مصوب شده در سال 1366 به پنج دسته زیر تقسیم می‌شود:

  • مالیات بر اراضی بایر
  • مالیات سالانه املاک
  • مالیات بر ارث
  • مالیات بر تمبر
  • مالیات مستغلات مسکونی خالی از سکنه

مالیات مستقیم چیست؟

در ادامه مبحث مالیات چیست؟ به بررسی مالیات مستقیم می‌پردازیم. مالیات مستقیم، شامل دو دسته می‌شود:

  • مالیاتی که با توجه به درآمدهای مختلف اشخاص گرفته می‌شود. (مالیات بر درآمد)
  • مالیاتی که با توجه به دارایی‌های اشخاص مانند خانه، مغازه و غیره از آنها گرفته می‌شود. (مالیات بر دارایی)

مالیات بر درآمد

بخش دیگر مالیات چیست؟ به مبحث مالیات بر درآمد می‌پردازد؟مالیات درآمد اشخاص شامل موارد زیر است:

مالیات بر درآمد املاک

همان طور که از نامش مشخص است مالیاتی است که بر درآمد اجاره تعلق می‌گیرد. در قانون مالیاتهای مستقیم از ماده 52 تا 57 به این مالیات پرداخته شده است.

مالیات بر درآمد حقوق

ماده 82 تا 95 قانون مالیاتهای مستقیم مربوط به مالیات بر درآمد حقوق است؛ هر ساله بنا بر میزان تورم و شرایط اقتصادی درصدهایی را برای سطح های درآمد مشخص می‌کنند.

مالیات بر درآمد مشاغل

این نوع مالیات به اشخاصی تعلق می‌گیرد که صاحب کسب و کاری هستند؛ فعالیت آنها به صورت حقیقی است، که به سه گروه تقسیم می‌شوند:

  • گروه اول بنابر نوع فعالیت و کسب و کار است
  •  گروه دوم بستگی به میزان حجم فعالیت دارد
  •  گروه سوم اشخاصی هستند که مشغل آنها در دو گروه قبلی جای نمی‌گیرد.

مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

اشخاص حقوقی شامل تمامی شرکت‌ها که در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شده‌اند؛ نظیر کلیه شرکت‌ها، موسسات و شعب‌ شرکت‌های خارجی که در ایران فعال هستند . علاوه بر آن شرکت‌ها و ارگان‌های وابسته به دولت، که از مراجع قانونی دارای مصوبه و مجوز فعالیت هستند؛ مثل شرکت‌های دولتی، وزارتخانه‌ها، نهادهای عمومی، اتحادیه‌ها و مجامع صنفی و انجمن‌ها.

بیشتر بدانید: نرم افزار بهای تمام شده

مالیات بر درآمد اتفاقی

طبق ماده 119 ق.م.م در صورتی که یک شخص حقیقی یا حقوقی درآمدی نقدی یا غیر نقدی به صورت بلاعوض، به عنوان جایزه از طریق معاملات تحصیل کند، مشمول مالیات اتفاقی خواهد بود.

مالیات بر دارایی

مالیات بر دارایی که دسته دیگری از مالیات مستقیم است با عنوان مالیات بر ارث نیز شناخته می‌شود؛ که شامل 5 دسته است:

  • مالیات بر ارث
  • مالیات بر تمبر
  • مالیات بر اراضی بایر
  • مالیات سالانه املاک
  • مالیات مستغلات مسکونی خالی از سکنه

معرفی انواع مالیات غیرمستقیم

مالیات غیر مستقیم
انواع مالیات غیر مستقیم

امروزه مالیات غیر مستقیم در تمام کشورها به طور گسترده‌ای اتخاذ می‌شود و به دلیل ماهیتی که دارد مشکلاتی را ایجاد می‌کند. از جمله اینکه با توجه به نوع مالیات غیرمستقیم که بر قیمت کالاها و خدمات اضافه می‌شود، سهم اقشار پر درآمد و افراد کم درآمد در پرداخت مالیات اعمال شده بر یک کالای واحد یکسان است. در این بخش از مقاله مالیات چیست؟ قصد داریم شما را با مفهوم مالیات غیر مستقیم آشنا کنیم. مالیات های غیرمستقیم را نیز می‌توان به انواع زیر تقسیم نمود:

  • حقوق و عوارض گمرکی
  • مالیات بر مصرف
  • مالیات بر ارزش افزوده

مالیات غیر مستقیم چیست؟

بررسی مالیات غیر مستقیم بخش دیگری از مقاله مالیات چیست؟ را تشکیل می دهد. مالیات غیر مستقیم همان طور که از نامش مشخص است به صورت غیر مستقیم و توسط واسط به دولت پرداخت می‌شود. این مالیات غیر مستقیم حجم بزرگی از مالیات کشور را در بر می‌گیرد. از مثال‌هایی که می‌توان برای این نوع از مالیات ذکر کرد ارزش افزوده است؛ زمانی که کالای را در سوپر مارکت محله خود می‌خریم مالیاتش را به صاحب سوپر مارکت می‌دهیم و او نیز به دولت پرداخت می‌کند.

انواع مالیات غیر مستقیم

مالیات غیر مستقیم، انواعی دارد، که در زیر به آنها اشاره میکنیم.

مالیات بر واردات کالا

برای پاسخ به پرسش مالیات چیست؟ باید مبحث مالیات بر واردات کالا را نیز بررسی کنیم. این نوع مالیات که به شرایط اقتصادی کشور و سیاستهای کلان اقتصادی بستگی دارد. همچین برای حمایت از تولید کالای داخلی وضع شده است. مالیات بر واردات به سه روش حقوق و عوارض گمرکی، عوارض بر واردات اتومبیل و سود بازرگانی دریافت می‌شود.

مالیات بر مصرف و فروش کالا

مالیات بر مصرف که بر روی کالاهای خاصی مانند سیگار، فراورده های پتروشیمی، خاویار ،بنزین و غیره اعمال می‌شود. مالیات بر مصرف توسط فروشنده یا تولید کننده پرداخت می‌شود، اما در واقع مصرف کنندگان هستند که در هنگام خرید مبلغ مالیات را پرداخت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: نرم افزار CRM

مالیات بر ارزش افزوده

در فرآیند تولید محصول، در هر مرحله موادی به مواد اولیه اضافه یا عملیاتی بر روی انجام می‌شود که به بالا رفتن ارزش آن می انجامد. برای درک بهتر مالیات بر ارزش افزوده در پاسخ به پرسش مالیات چیست؟ به یک مثل رجوع می‌کنیم. برای مثال کارگاهی را تصور کنید که مانتو تولید می‌کنند پارچه‌ی که وارد این کارگاه می‌شود، ابتدا الگویی که توسط طراح لباس کشیده شده بر روی آن نصب می‌شود سپس توسط کارگری برش میخورد در مرحله بعد دوخت می‌شود و غیره در واقع در هر مرحله بر ارزش آن پارچه اضافه می‌شود.

طبق ماده 3 قانون مالیات ارزش افزوده سازمان مالیاتی کل کشور مالیات بر ارزش افزوده اینگونه تعریف شده که مالیات غیر مستقیمی است که بر تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین وضع می‌گردد.

هزینه های قابل قبول مالیاتی

هر کسب وکاری برای موفقیت در مسیر رسیدن به اهداف تجاری خود ناچار به پرداخت برخی از هزینه‌های مرتبط با فعالیت خود است. به همین دلیل هزینه‌های انجام شده توسط واحد تجاری که به منظور تعیین نرخ مالیات به اداره دارایی ارائه می‌شود، در صورتی قابل قبول است که هزینه‌ها کاملاً مرتبط با فعالیت واحد تجاری باشد.

هزینه های مالیاتی
هزینه های قابل قبول مالیاتی

با توجه به اینکه برخی از کارفرمایان به دلیل کاهش سود تجاری خود و در نتیجه پرداخت نرخ مالیاتی کمتری، تمام هزینه‌های انجام شده (مرتبط و غیرمرتبط) را در دفاتر خود لیست می‌کنند، اداره دارایی در ماده 147 و 148 قانون مالیات‌های مستقیم به طور مشخص هزینه‌های مورد تأیید خود را بیان کرده است.

مالیات چیست؟ بر اساس تعریف خود سازمان امور مالیاتی هزینه‌های قابل قبول مالیاتی اینگونه تعریف می‌شود:

هزینه‌هایی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصراً مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصاب‌های مقرر باشد. گفتنی است در مواردی که هزینه‌های در قانون مالیات‌ها پیش بینی نشده با بیش از نصاب های مقرر بوده، ولی پرداخت آن به موجب قانون یا مصوبه هیات وزیران صورت گرفته باشد قابل قبول خواهد بود.

مطالعه بیشتر: نرم افزار پخش مویرگی

اهداف مالیات

در این بخش از مقاله مالیات چیست؟ باید بگوییم مطابق با تعریف مالیات هدف از تعیین نرخ مالیات برای اشخاص حقیقی و حقوقی ایجاد منبع تأمین درآمد برای فعالیت های یک دولت است. اما در کنار این هدف اصلی و مهم می‌توان اهداف دیگری برای تعریف مالیات در قانون اساسی کشور در نظر گرفت که در زیر این اهداف را لیست کرده ایم.

  • تعدیل ثروت و کاهش اختلاف طبقاتی در جامعه
    یک دولت می تواند در کنار وصول مالیات با هدف اقتصادی، از طریق اعمال تغییرات در نرخ مالیات و تعیین نرخ‌های تصاعدی به دنبال ایجاد تعادل اجتماعی و کاهش فاصله طبقاتی نیز باشد.
  • مهار تورم یا ضد تورم و رشد برخی از فعالیت های اقتصادی
    دولت از طریق کاهش یا افزایش مالیات می‌تواند تورم یا ضد تورم را کنترل کند. همچنین از طریق کاهش نرخ گروهی از مالیات و افزایش نرخ گروه دیگر، برای فعالیت‌های اقتصادی عامل تشویق یا منع در انجام فعالیت‌ها ایجاد نماید.
  • ابزاری برای رشد، ثبات و کاهش نابرابری
    در ابتدا هدف از اخذ مالیات تأمین منابع مالی برای دولت بود که به مرور زمان و مشخص شدن اثر اقدامات دولت، به عنوان ابزاری برای رشد، ثبات و کاهش نابرابری نیز معرفی شد. دولت با افزایش نرخ مالیات و اختصاص آن به توسعه دادن زیربنا و یا از طریق کاهش نرخ مالیات به دنبال افزایش سرمایه گذاری ها در بخش خصوصی است، از این طریق می تواند رشد در زمینه های مد نظر به وجود آورد. گاهی دولت به واسطه افزایش مالیات بر مصرف می تواند میزان تقاضا را کاهش داده و در نتیجه ثبات در قیمت های موجود را به وجود آورد.

گاهی دولت از طریق تعیین مالیات برای حمل و نقل تجملی و اختصاص درآمدهای حاصل از آن به گسترش جاده های روستایی سعی بر حذف نابرابری اجتماعی دارد. بنابراین اخذ مالیات اهداف بسیاری را دنبال می کند که می توان گفت هرچه منابع مورد نیاز یک دولت از طریق مالیات تأمین شود، مشخص می کند که آن دولت از نظام مالیاتی منسجم و قدرتمندی بهره مند است.

باید بدانید: نرم افزار خزانه

اصول حقوقی مالیات

تعیین ماخذ مالیات، تشخیص و وصول مالیات قوانین و مقررات خاصی دارد که هدف از وضع این قوانین تنظیم رابطه مودی و دولت بوده است. در زیر اصول و قوانین مرتبط با مالیات را توضیح می دهیم.

قانونی بودن مالیات
مالیات قانونی

قانونی بودن مالیات

در اوایل تشکیل حکومت ها برای تعیین و دریافت مالیات هیچ گونه حد و مرزی تعیین نشده بود و مالیات بنا بر اراده و تشخیص پادشاه تعیین می شد، حتی مالیات دهندگان نقشی در مصرف آن نداشتند. به عبارت دیگر، مالیات وسیله ای برای پاسخ به حس غرور و خودخواهی حاکمان بود؛ اما به تدریج تغییراتی در نظام مالیاتی ایجاد شد.

در نظر گرفتن اصل قانونی بودن مالیات ها در قوانین اصلی کشورها و حتی اسناد بین المللی نتیجه این تغییرات در نظام مالیاتی است. در اصل 51 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به وضع مالیات توسط قانون گذار اشاره شده است. براساس این بند وضع مالیات در اختیارات قوه مقننه قرار گرفته است و قوه مجریه می تواند آیین نامه های اجرایی و بخشنامه های مالی به شرط مطابقت با قوانین مالیاتی را وضع و اجرایی نماید.

اصل سالانه بودن مالیات

برای مالیات های مستقیم می بایست دوره ای که برای تشخیص میزان درآمد افراد در نظر گرفته می شود، به صورت دقیق مشخص شود که در بیشتر کشورها این دوره برابر یک سال است. این اصل بیان می کند قانون مالیات ها باید هر سال اجرا شود. یعنی در ابتدای هر سال قانون مربوط به آن سال قدرت اجرایی شدن داشته و بر عملیات مالی آن سال حکومت نماید. در ماده 155 قانون مالیات‌های مستقیم، سال مالیاتی را یک سال شمسی یعنی از ابتدای فروردین تا آخر اسفند ماه در نظر گرفته‌اند.

حتما مطالعه کنید: نرم افزار بازرگانی

محرمانه بودن اطلاعات مالیاتی

اطلاعات مالیاتی محرمانه
اطلاعات محرمانه مالیاتی

با توجه به اینکه برای تعیین میزان مالیات برای هر مودی نیاز است قانونگذار از تمامی فعالیت های مودی و هزینه ها و درآمدهای وی آگاه باشد، می بایست دفاتر و اسناد و مدارک معاملات و فعالیت های اقتصادی در اختیار ماموران مالیاتی قرار بگیرد. با توجه به اهمیت این اطلاعات برای مودی اصل محرمانه بودن اطلاعات در نظر گرفته شده است و مقررات متعددی مبنی بر عدم افشاء این اطلاعات توسط ماموران مالیاتی وضع شده است.

حکومت قوانین مالیاتی در مکان

محل اقامت مودی و محلی که ماخذ تعلق مالیات در آن قرار دارد، دو عامل بسیار مهم در تعیین نرخ مالیات است. در صورتی که هر دو مورد در یک کشور باشند، برای تعیین میزان مالیات مشکلی پیش نخواهد آمد؛ در غیر این صورت، می توان دو مشکل فرار مالیاتی و مالیات مضاعف را پیش بینی نمود.

مالیات مضاعف زمانی مطرح می شود که فرد هم از طرف دولت محل اقامت و هم از طرف محل ماخذ مالیات، مشمول مالیات می شود. اما گاهی مودی با هدف فرار مالیاتی و یا معافیت بیشتر در نرخ مالیات، ماخذ تعلق مالیات خود را به کشوری دیگر منتقل می‌کند. با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی و مالیات مضاعف، با انعقاد قراردادهای دوجانبه مقرراتی در این زمینه وضع شده است.

حتما مطالعه کنید: پایانه فروشگاهی چیست؟

نرخ مالیات چیست؟

نرخ مالیات چیست؟

نرخ مالیات، به وسیله دولت و قانون تعیین شده و افراد یا سازمانها الزاماٌ باید در زمانی مشخص آن را پرداخت نمایند. دقت داشته باشید که، اعلام مبلغ ثابتی برای نرخ مالیات به هیچ وجه امکان پذیر نبوده و بر طبق جزئیات و اطلاعات مفصلی میتوان برای تعیین آن اقدام کرد. در صورت وجود نظام مالیاتی کارآمد در هر یک از جوامع، به مراتب نرخ مالیات پرداختی در نظرگرفته شده برای افرادی با بضاعت مالی پایین از افراد غنی کمتر است. در غیراینصورت، دریافت این مبلغ نتیجهای به جز از بین رفتن شماری از کسب و کارها را در پی ندارد.  

عواقب عدم پرداخت مالیات و فرار مالیاتی 

بر طبق قانون، کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی مکلف به پرداخت مالیات لزوماٌ باید نسبت به ادای تکالیف مالیاتی خود در زمان مقرر اقدام کنند. اگر این افراد از قوانین اعلامی تخطی کنند، موظف به پرداخت جریمه هستند. با مراجعه به قانون مالیات مستقیم مواد 199 و 200، میتوانید اطلاعاتی را در رابطه با فرار مالیاتی و جرایم ناشی از آن بدست آورید. از میان این جرایم میتوان از جریمهای برابر با بیست درصد مالیات داده نشده یاد کرد. 

حتما بخوانید: نرم افزار حسابداری رایگان و نرم افزار حسابداری آنلاین و حسابداری شخصی

مراحل اخذ مالیات چیست؟ 

مراحل اخذ مالیات چیست؟ 

مراحل دریافت مالیات در سه دسته مختلف قرار میگیرند. این موارد مهم را برای شما نام میبریم. 

اولین مرحله: مشخص کردن ماخذ مالیاتی 

در قدم اول، باید موارد مشمول مالیات را تعیین کنید. ماخذ مالیاتی، به درآمد، خدمت یا مالی گفته میشود که، موضوع مالیات واقع میگردد. 

دومین مرحله: تشخیص

در این مرحله، کارشناس پس از تعیین نرخ مالیات و با تحلیل و بررسی ماخذ مالیاتی میزان آن را مشخص میکند. سپس، این ممیز مالیاتی، مبلغ خراج را در برگهای به اسم برگ تشخیص درج کرده و آن را تقدیم مودی مالیاتی میکند. 

سومین مرحله: وصول مالیات 

آخرین قدم وصول مالیات بوده که، بعد از قطعی شدن برگه تشخیص هر فرد مودی الزاماٌ باید بعد از قطعی شدن برگه تشخیص آن را پرداخت نماید. دقت داشته باشید که، دستگاه اخذ مالیات و فرد ممیز از اختیارات زیادی جهت وصول مالیات برخوردار هستند.

حتما مطالعه کنید: نرم افزار erp و نرم افزار حسابدرای چند ارزی و نرم افزار حسابداری فروشگاهی 

جمع بندی

با پرداخت مالیات، میتوان به چرخاندن چرخ های اقتصادی دولت کمک قابل ملاحظه ای کرد. با سرباز زدن از پرداخت این مبلغ، جامعه بسیار متضرر میشود. اما قبل از هر چیز با انواع مالیات، روشهای پرداخت آن و موارد معافیت مالیاتی آشنایی لازم را پیدا کنید. 

سوالات متداول مالیات چیست؟

  1. مالیات چیست؟
    هزینه‌ای که متناسب با درآمد، هزینه‌ها و ثروت اشخاص و موسسات برای تحقق برخی از هزینه‌ها و اهداف دولت پرداخت می‌کنند. به‌عبارت دیگر می‌توان گفت؛ مالیات نوعی هزینه اجتماعی است که مردم یک کشور موظف هستند در قبال بهره از منابع و امکانات آن پرداخت نمایند.
  2. انواع مالیات را نام ببرید؟
    انواع مالیات به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؛ مالیات مستقیم: مالیاتی است که به‌طور مستقیم بر توسط دولت بر دارایی‌ها و درآمدهای افراد وضع می‌شود. مالیات غیر مستقیم که به قیمت کالا و خدمات به‌مصرف کننده تحمیل می‌شود.
  3. چند مورد از اصول و قوانین مالیاتی را نام ببرید؟
    از اصول حقوقی مالیات می‌توان به قانونی بودن مالیات، اصل سالانه بودن مالیات، محرمانه بودن اطلاعات مالیاتی و حکومت قوانین مالیاتی در مکان اشاره کرد.
برای دانلود PDF مقاله لطفا ایمیل خود را وارد کنید
call-center2

ارتباط با پارمیس

در ساعات کاری با شماره 87758-021 تماس بگیرید تا کارشناسان ما حداکثر تا 24 ساعت آینده با شما تماس بگیرند.
ساعات پاسخگویی تلفنی:
شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8:30 تا 17:30
پنجشنبه ها از ساعت 8:30 تا 12:30

لطفا جهت اطلاع از امکانات تماس بگیرید