نحوه تهیه یادداشتهای همراه صورتهای مالی
- اسفند 27, 1403

نرم افزار حسابداری » نحوه تهیه یادداشتهای همراه صورتهای مالی
فهرست مطالب
یادداشتهای همراه صورت های مالی، بخش مهمی از گزارشهای مالی شرکتها هستند که برای توضیح جزئیات بیشتر و روشنسازی مباحثی که در صورتهای مالی ذکر شدهاند، ارائه میشوند. این یادداشت ها معمولا اطلاعات تکمیلی و توضیحات ضروری در خصوص موارد خاص مالی مانند روشهای حسابداری، تغییرات در رویه ها، اطلاعات تفصیلی در مورد داراییها و بدهیها، و ریسکهای مالی را در اختیار ذینفعان قرار میدهند.
یه یادداشتهای همراه صورتهای مالی، یکی از اجزای ضروری گزارشهای مالی برای شرکتها و سازمانها است که به تفسیر و شفافسازی اطلاعات موجود در صورتهای مالی کمک میکند. یادداشتهای همراه به صورتهای مالی مکملی هستند که جزئیات و توضیحات بیشتری را درباره اصول حسابداری، سیاستها، و ارقام درجشده در صورتهای مالی فراهم میکنند. این یادداشتها به خوانندگان صورتهای مالی این امکان را میدهند که اطلاعات دقیقتری را برای تحلیل و ارزیابی وضعیت مالی شرکت به دست آورند.
نحوه تهیه یادداشتهای همراه صورتهای مالی
- تعیین اصول و سیاستهای حسابداری: در ابتدا، باید اصول حسابداری و سیاستهای مورد استفاده توسط شرکت برای تهیه صورتهای مالی ذکر شود. این اصول میتوانند شامل روشهای ارزیابی موجودیها، روشهای استهلاک، و نحوه ثبت درآمد و هزینهها باشند. این اطلاعات به خواننده کمک میکند تا بفهمد ارقام موجود در صورتهای مالی بر اساس کدام استانداردها و سیاستها تهیه شده است.
مثال:
- شرکت از روش استهلاک خطی برای داراییهای ثابت استفاده میکند.
- موجودی کالا بر اساس هزینه تاریخی ارزیابی میشود.
- ارائه جزئیات مربوط به اقلام صورتهای مالی: هر یک از اقلام صورتهای مالی (مانند داراییها، بدهیها، حقوق صاحبان سهام، درآمد ها و هزینه ها) باید با جزئیات بیشتری توضیح داده شوند. در این بخش باید اطلاعاتی در مورد میزان و نحوه تغییرات در این اقلام طی دوره مالی، دلایل تغییرات و سایر عوامل مرتبط با آنها ارائه شود.
مثال:
- توضیح تغییرات در دارایی ها و بدهی ها، مانند افزایش یا کاهش در حساب های بانکی، سرمایهگذاری ها، یا بدهی های بلندمدت.
- توضیحات در مورد رویدادهای پس از تاریخ ترازنامه: یادداشتهای همراه باید شامل اطلاعاتی در مورد هرگونه رویداد قابل توجه پس از تاریخ ترازنامه باشند که ممکن است بر وضعیت مالی شرکت تأثیرگذار باشد، مثل قراردادهای جدید، مسائل حقوقی یا تغییرات عمده در کسبوکار.
مثال:
- در تاریخ 30 دی ماه 1404، شرکت قرارداد خرید ماشینآلات جدید به ارزش 50 میلیارد ریال را امضا کرده است.
- افشاهای مربوط به بدهیها و تعهدات: باید توضیحات کاملی در خصوص بدهیها و تعهدات شرکت ارائه شود. این توضیحات شامل نوع بدهی، شرایط بازپرداخت، نرخ بهره، و هرگونه اطلاعات خاصی است که برای تحلیل وضعیت مالی ضروری است.
مثال:
- شرکت یک وام 5 ساله به مبلغ 20 میلیارد ریال از بانک ملی به منظور خرید تجهیزات جدید دریافت کرده است.
- افشای اطلاعات مربوط به معاملات با اشخاص وابسته: اطلاعات در مورد هرگونه معاملات با اشخاص وابسته (مثل مدیران، سهامداران اصلی یا شرکتهای وابسته) باید به طور شفاف در یادداشتها ارائه شود. این اطلاعات به کاربران صورتهای مالی کمک میکند تا از تأثیرات این معاملات بر وضعیت مالی شرکت آگاه شوند.
مثال:
- شرکت در سال 1404 مبلغ 2 میلیارد ریال کالا از شرکت فرعی خود خریداری کرده است.
- مقایسه با دورههای قبل: در صورت امکان، اطلاعات مربوط به عملکرد مالی در دورههای قبل نیز باید در یادداشتهای همراه ارائه شود. این مقایسه به تحلیلگران و سرمایهگذاران کمک میکند تا روند تغییرات و تأثیرات آنها را بهتر درک کنند.
مثال:
- در مقایسه با سال گذشته، درآمد شرکت 15 درصد افزایش یافته است.
- افشای ریسکها و ابهامات: باید ریسکها و ابهامات موجود در عملکرد مالی شرکت، مانند ریسکهای ارزی، ریسکهای مالی، یا ریسکهای اقتصادی، افشا شوند. این اطلاعات به تصمیمگیرندگان کمک میکند تا از چالشهای احتمالی آگاه شوند.
مثال:
- شرکت در معرض ریسک تغییرات نرخ ارز قرار دارد که میتواند تأثیرات قابل توجهی بر هزینههای واردات داشته باشد.
- استفاده از استانداردهای حسابداری بینالمللی یا داخلی: باید به وضوح مشخص شود که آیا شرکت از استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی (IFRS) استفاده میکند یا از استانداردهای حسابداری ملی، و این که آیا در دوره گزارشگری تغییراتی در این استانداردها ایجاد شده است یا خیر.
مثال:
- صورتهای مالی شرکت طبق استانداردهای حسابداری ملی ایران تهیه شده است.
نکات مهم در تهیه یادداشتهای همراه
- شفافیت و وضوح: یادداشتها باید به گونهای نوشته شوند که برای تمام استفادهکنندگان قابل فهم باشد و هیچ ابهامی باقی نگذارد.
- جزئیات دقیق: هرگونه تغییر یا اطلاعات جدید که ممکن است تأثیری بر تحلیل صورتهای مالی داشته باشد، باید به دقت در یادداشتها ذکر شود.
- مستندات پشتیبان: هرگاه لازم باشد، میتوان به اسناد و مستندات پشتیبان برای تایید ارقام یا اطلاعات اشاره کرد.
یادداشتهای همراه صورتهای مالی یک ابزار حیاتی برای فراهم آوردن دیدگاه روشن و شفاف از وضعیت مالی شرکتها هستند و کمک میکنند تا تحلیل دقیقتری از عملکرد و ریسکهای موجود در کسبوکار صورت گیرد.
برای تهیه یادداشتهای همراه صورتهای مالی، معمولاً مراحل زیر دنبال میشود:
- شناسایی و گردآوری اطلاعات ضروری:
- بررسی تغییرات در رویههای حسابداری (اگر تغییراتی در روشهای حسابداری طی سال مالی اعمال شده باشد).
- جمعآوری اطلاعات درباره داراییها و بدهیها: مانند داراییهای ثابت، موجودیها، بدهیهای بلندمدت و کوتاهمدت، و سایر اطلاعات مرتبط.
- بیان اطلاعات در خصوص درآمدها و هزینهها، همچنین نحوه شناسایی و اندازهگیری آنها.
تهیه اطلاعات تفصیلی
- شرح سیاستهای حسابداری: شرح روشهای حسابداری استفاده شده در تهیه صورتهای مالی مانند روشهای استهلاک، محاسبه موجودی کالا، و ارزشیابی داراییها.
- افشای ریسکهای مالی: اطلاعات مربوط به ریسکهای مالی، مانند ریسک نرخ ارز، ریسک اعتباری، و ریسک نقدینگی.
- تغییرات در روشهای حسابداری: اگر در طول دوره مالی تغییراتی در روشها یا برآوردها صورت گرفته باشد، باید این تغییرات ذکر شود.
- ترتیب و تدوین یادداشتها:
- یادداشتها معمولاً به ترتیب صورتهای مالی تنظیم میشوند و به هر کدام از سرفصلهای اصلی صورتهای مالی (مثل داراییها، بدهیها، حقوق صاحبان سهام، درآمدها، و هزینهها) مربوط میشوند.
- به طور معمول یادداشتها باید شفاف، قابل فهم و جامع باشند تا کاربران صورتهای مالی بتوانند اطلاعات دقیقی را در مورد وضعیت مالی شرکت دریافت کنند.

- مطابقت با استانداردهای حسابداری:
- یادداشتهای همراه باید مطابق با استانداردهای حسابداری ملی (مانند استانداردهای حسابداری ایران) یا بینالمللی) مانند IFRS یا (US GAAP تهیه شوند.
- در صورت لزوم، یادداشتها باید شامل اطلاعات مالی اضافی مانند گزارشات حسابرسی یا تغییرات در ساختار شرکت و گروههای مالی باشند.
- افشاهای اضافی:
- گاهی اوقات، نیاز به افشای اطلاعات تکمیلی وجود دارد، مانند اطلاعات مربوط به قراردادهای اجارهای، تعهدات حقوقی، و تضمینها که میتوانند تأثیر قابل توجهی بر نتایج مالی داشته باشند.
در نهایت، یادداشتهای همراه صورتهای مالی باید به گونهای تهیه شوند که ذینفعان مختلف (سرمایهگذاران، مدیران، نهادهای نظارتی، و سایر کاربران) بتوانند تحلیلهای دقیقتری از وضعیت مالی و عملکرد شرکت داشته باشند.
نتیجه گیری
یادداشتهای همراه صورتهای مالی نقش حیاتی در شفافسازی اطلاعات مالی ایفا میکنند و به تحلیلگران و دیگر استفادهکنندگان امکان میدهند که تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
سوالات متداول
- یادداشتهای همراه صورتهای مالی چیست؟
یادداشتهای همراه صورتهای مالی توضیحاتی هستند که جزئیات بیشتری را درباره روشهای حسابداری، سیاستهای مالی، و دیگر اطلاعات مالی ارائه میدهند که بهطور مستقیم در صورتهای مالی اصلی ذکر نشدهاند. این یادداشتها برای شفافسازی ابهامات و ارائه اطلاعات تکمیلی ضروری هستند.
- چرا یادداشتهای همراه صورتهای مالی اهمیت دارند؟
یادداشتها اطلاعات تکمیلی میدهند که به تنهایی در صورتهای مالی اصلی قابل مشاهده نیستند. این اطلاعات به تحلیلگران و دیگر ذینفعان کمک میکنند تا درک بهتری از عملکرد مالی، وضعیت مالی، و ریسکهای احتمالی شرکت پیدا کنند.