ارزش خالص فعلی(NPV) چیست؟

زمان با ارزش ترین دارایی یک انسان است. زمان آنقدر ارزشمند است که با هیچ چیز نمی‌توان آن را معامله کرد. بدون شک اهمیت زمان در ارزش دارایی، یا وجه نقد تاثیر گذار است. بدون شک اگر به شما امروز 2 میلیون تومان وجه نقد بدهند ارزش آن و کارایی آن بیشتر از آن است که همین مقدار پول را فردا به شما بدهند. از این رو برای مدیران، سرمایه‌گذاران، سهامداران و غیره، بسیار مهم است که مقدار پولی که باید دریافت و یا پرداخت شود چه زمانی است؟ و یا آیا سرمایه‌گذاری که در حال حاضر انجام می‌دهند و برای چند سال آینده مقدار سودی را برای آنها به همراه دارد به صرفه است یا نه؟ در این مقاله پارمیس سعی دارد به بررسی ارزش خالص دارایی (Net Present Value) بپردازد.

ارزش خالص فعلی

برای آن که بتوانیم درک درستی از ارزش خالص داشته باشیم، باید با دو مفهوم ارزش فعلی (present value) و ارزش آتی (future value) آشنا باشیم، پس ابتدا به توضیح این دو مفهوم می‌پردازیم

ارزش آتی

ارزش آتی به این معنا است که یک دارایی یا وجه نقد که اکنون آن را داریم در آینده(این آینده را ما تعیین می‌کنیم) و با توجه به نرخ بهره(این نرخ بهره ممکن است نرخ بهره بازار باشد و یا نوع سرمایه‌گذاری که انجام می‌شود و غیره) چقدر می‌ارزد به زبان خودمانی و عامیانه من الان اینقدر پول را سرمایه گذاری کنم یکسال دیگر چقدر دستم را می‌گیرد.  

یک مثال می‌زنیم، تصور کنید شما میخواهید سرمایه گذاری 1 میلیارد تومانی انجام بدهید و اگر در نظر بگیریم نرخ بهره سالانه 20% است، میخواهید بدانید تا سال آینده چقدر  پول خواهید داشت؟

خبرنامه پارمیس را از دست ندهید!

هر هفته محتوای اختصاصی و جدیدترین اخبار، مقالات آموزشی حسابداری، مالی و مدیریتی را برای شما میفرستیم.

عضویت

ارزش فعلی

ارزش فعلی مفهومی برعکس ارزش آتی دارد. ارزش فعلی یعنی x مقدار وجه نقد یا دارایی که در آینده داریم، ارزش جاری یا همان ارزش حال حاضر آن چقدر است.

یک مثال میزنیم، شما میخواهید سال آینده 1 میلیارد و 200 میلیون تومان پول داشته باشید، اگر فرض کنیم نرخ بهره بازار 20% باشد، امروز چقدر باید سرمایه‌گذاری داشته باشید؟

حال فرض کنید در هر دو مثال بالا میخواهیم بدانیم بعد از دو سال چه اتفاقی می‌افتد

ارزش آتی: حال تصور کنید، شما میخواهید سرمایه گذاری 1 میلیارد تومانی انجام بدهید و اگر در نظر بگیریم نرخ بهره سالانه 20% است، این دفعه می خواهید بدانید دو سال آینده چقدر  پول خواهید داشت؟

بنابر این فرمول ارزش آتی به این صورت است:

ارزش فعلی: حال تصور کنید، شما میخواهید سال آینده 1 میلیارد و 440 میلیون تومان پول داشته باشید، اگر فرض کنیم نرخ بهره بازار 20% باشد، امروز چقدر باید سرمایه‌گذاری داشته باشید؟

از این رو فرمول ارزش فعلی به صورت زیر است:

حال به تعریف مفهوم ارزش خالص فعلی می‌پردازیم و فرمول آن را قدم به قدم توضیح خواهیم داد:

راهکارهای نرم افزار پارمیس برای همه کسب و کارها

فروشگاهی

شرکتی

تولیدی

بازرگانی

خدماتی

اصناف

جا دارد برای درک بهتر ارزش خالص فعلی از یک مثال شروع کنیم، فرض کنید شما در یک پروژه قصد سرمایه گذاری دارید به مبلغ 1000 تومان و بنابر نرخ بهره 20% مقدار سودی که از این سرمایه گذاری در سال اول، دوم، سوم و چهارم 400 تومان است حال می خواهیم بدانیم این پروژه ارزش سرمایه‌گذاری را دارد یا خیر؟

بنابراین ارزش خالص فعلی (NPV) یک معیار اقتصادی است که تمام جریان‌های خروجی و ورودی یک سرمایه‌گذاری را به تومان امروزی حساب می‌کند.

چگونه NPV را تفسیر کنیم؟

از نظر بودجه‌بندی سرمایه ای، در اینجا قوانین کلی وجود دارد که باید رعایت شوند:

اگر NPV > 0: قبول (سودآور)

اگر NPV = 0: بی تفاوت (نقطه سربه سر)

اگر NPV < 0: رد (بی سود)

اگر ارزش فعلی خالص مثبت باشد، احتمال پذیرش پروژه بیشتر است. اما توجه داشته باشید که دستورالعمل‌های زیر که قبلاً ذکر شد، کلی‌سازی هستند و به معنای قوانین سفت و سخت نیستند.

به عنوان مثال، اگر ملاحظات غیر پولی دیگری (مانند عوامل نامشهود مانند بازاریابی/تبلیغ و ایجاد رابطه) وجود داشته باشد که به منطقی کردن تصمیم کمک می کند، یک پروژه می تواند سودآور نباشد اما همچنان توسط مدیریت پذیرفته شود.

شرکت ها معمولاً از ارزش خالص فعلی برای چه کاری استفاده می‌کنند؟

هنگامی که یک مدیر نیاز به مقایسه پروژه ها و تصمیم گیری برای انتخاب یکی از پروژه ها دارد، به طور کلی سه گزینه برای وی مهم است، نرخ بازده داخلی، روش بازپرداخت و ارزش . نایت می گوید که ارزش خالص فعلی، ابزار انتخابی مفیدی برای اکثر تحلیلگران مالی است. و دو دلیل برای آن وجود دارد. یک، NPV ارزش زمانی پول را در نظر می گیرد و جریان های نقدی آتی را به تومان امروزی تبدیل می کند. دوم، عدد مشخصی را ارائه می دهد که مدیران می توانند از آن برای مقایسه هزینه اولیه وجه نقد در برابر ارزش فعلی بازده استفاده کنند.

زیر سیستم‌های یکپارچه استار

محدودیت های ارزش خالص فعلی چیست؟

یک محدودیت بزرگ برای ارزش خالص فعلی، اتکای آن به مفروضات و برآورد جریان‌های نقدی آتی است. این بدان معناست که اگر نسبت به مقدار پول در آینده بیش از حد خوشبین باشید، ارزش فعلی خالص نادرستی را به دست آورید. این می تواند باعث شود تصمیم اشتباهی در مورد سرمایه گذاری یا عدم انجام آن بگیرید.

محاسبه NPV همچنین به شما نمی گوید که یک دارایی چه مدت NPV مثبت ایجاد می کند یا اینکه آیا چنین خواهد شد. فرض کنید به جریان های نقدی پیش بینی شده شش ساله برای یک دارایی نگاه می کنید و ارزش فعلی خالص منفی است. این فرمول به شما نمی گوید که آیا دارایی در هفت سال، 10 سال یا همیشه شروع به تولید NPV می کند یا خیر.

همچنین عوامل دیگری وجود دارد که ممکن است لازم باشد برای تعیین اینکه آیا واقعاً یک سرمایه گذاری خوب است به آنها توجه کنید. برای مثال، فرض کنید یک پروژه 5 میلیون تومان هزینه دارد و NPV آن 2 میلیون تومان است؛ و پروژه دیگر 3 میلیون تومان هزینه دارد و ارزش خالص فعلی 1.5 میلیون تومان ایجاد می کند. ممکن است فکر کنید اولین پروژه سرمایه گذاری بهتری است. اما پروژه دوم در واقع به ازای هر تومان سرمایه گذاری شده، ثروت بیشتری تولید می کند:

به عبارت دیگر، به ازای هر 1000 تومان سرمایه گذاری در پروژه دوم، پیش بینی می شود که  500 تومان درآمد ایجاد کند. با اولین پروژه، هر 1000 تومان سرمایه گذاری شده برای هر دلار سرمایه گذاری 400 تومان درآمد ایجاد می کند.

سخن پایانی

در این مقاله پارمیس سعی داشت تا به مفهوم ارزش خالص فعلی بپردازیم، فرمولی که نشان دهنده ارزش زمان در مسائل مالی است. اگر چه NPV از فرمولهای مهم در تصمیمات برای سرمایه‌گذاری است اما فرمولهای دیگری نیز دخیل هستند.

سوالات متداول