اصل ثبات رویه در حسابداری چیست؟

اصل ثبات رویه یکی از چندین اصلی که سازمان‌ها و شرکت‌ها باید طبق استانداردهای حسابداری ایران از آن پیروی کنند؛ البته باید گفت این اصل در دیگر کشورها نیز اجرا می‌شود. برای انجام حسابداری شرکت‌ها، یک روش وجود ندارد، بلکه چندین روش بیان شده، که حسابدار می‌تواند از یکی از آن‌ها استفاده کنند. اصل ثبات رویه بیان می‌کند که تمام‌ روش‌های حسابداری باید به‌طور مداوم در طول دوره جاری و آتی دنبال شود، مگر اینکه طبق قانون تغییر کند یا تغییر ارائه بهتری در حساب‌ها ارائه دهد. این اصل از دستکاری در حساب‌ها جلوگیری می‌کند و صورت‌های مالی را در طول دوره‌های تاریخی قابل مقایسه می‌کند. پارمیس در این مقاله از پارمیس سعی دارد توضیح کاملی از اصل ثبات رویه ارائه دهد.

مفهوم اصل ثبات رویه در حسابداری چیست؟

اصل ثبات رویه بیان می‌کند تمام روش‌های حسابداری یا مفروضات نرم افزار حسابداری باید به طور مداوم دنبال شوند تا صورت‌های مالی به راحتی مقایسه شوند.فرض کنید واحد تجاری رویه‌ها یا مفروضات حسابداری خود را تغییر دهد، در این صورت این تغییر باید به این دلیل باشد که قانون این تغییر را ایجاب می‌کند، و باعث می‌شود تهیه و ارائه بهتری در صورت‌های مالی صورت گیرد. تغییر در رویه باید در صورت‌های مالی افشا شود تا توجه استفاده کنندگان را به خود جلب کند و استفاده کنندگان بتوانند تغییر سود ناشی از تغییر در برآورد یا مفروضات حسابداری را درک کنند.

مثال از تغییر در اصل ثبات رویه

• اگر واحد تجاری از روش خط مستقیم استهلاک پیروی کند و پس از مدتی قانون تغییر کند، و الزام شود واحد تجاری باید از روش دیگری برای محاسبه استهلاک خود استفاده کنند، از آنجایی که این تغییر بر سود تاثیر گذار است، این تغییر در صورت‌های مالی باید افشا شود تا استفاده کنندگان به راحتی متوجه شوند.
• مثال دیگر یک نهاد تجاری است که از روش FIFO برای ارزیابی موجودی استفاده می‌کند. پس از چند دوره مالی استانداردهای حسابداری الزام می‌کنند که از روش میانگین موزون برای ارزش گذاری موجودی استفاده شود. بنابراین، واحد تجاری باید روش ارزیابی موجودی را  تغییر دهد و موجودی کالا را بر این اساس ارزش گذاری جدید انجام دهد که این تغییر در ارزش گذاری بر سود واحد تجاری تاثیر گذار است. این تغییر باید در صورت‌های مالی افشا شود تا توجه استفاده کنندگان را به تغییر سود ناشی از تغییر در روش ارزیابی موجودی جلب کند.

مطالعه بیشتر: نرم افزار حقوق و دستمزد

چرا اصل ثبات رویه مهم است؟

• همه واحدها باید به طور مداوم از سیاست‌ها و اصول حسابداری پیروی کنند. از آنجایی که ثبات یکی از مفروضات اساسی حسابداری است، فرض بر این است که تمام رویه‌های حسابداری دنبال شده در سال گذشته در سال جاری رعایت شده است مگر اینکه طبق استانداردهای حسابداری واحد تجاری مجبور به تغییر روش شود، این تغییر رویه باید افشا شود. همچنین سازگاری صورت‌های مالی را قابل مقایسه می‌کند و به تهیه صورت‌های مالی سهولت می‌بخشد. قابل ذکر است این اصل در تمامی صنایع اعم از تولیدی، تجاری، خدماتی و پیمانکاری کاربرد دارد.
• در هر صنعتی مهم است زیرا اطمینان حاصل می‌کند که سیاست‌ها و مفروضات حسابداری به طور مداوم دنبال می‌شوند. اگر سیاست‌ها یا مفروضات حسابداری هر سال تغییر کند، باعث سردرگمی حسابداران و استفاده کنندگان صورت‌های مالی می‌شود زیرا باعث نوسانات شدید سود می‌گردد.
• این اصل هم از نظر حسابداری و هم از منظر حسابرسی مهم است زیرا حسابداران را در ثبت معاملات تجاری کمک می‌کند و به حسابرسان، در مقایسه صورت‌های مالی با سال گذشته یاری می‌رساند.
• برای سهامداران و ذینفعان، اصل سازگاری مهم است زیرا به آن‌ها این اطمینان را می‌دهد که صورت‌های مالی دقیق‌تر و قابل اعتمادتر هستند.

بیشتر بخوانید: نرم افزار انبارداری

خبرنامه پارمیس را از دست ندهید!

هر هفته محتوای اختصاصی و جدیدترین اخبار، مقالات آموزشی حسابداری، مالی و مدیریتی را برای شما میفرستیم.

عضویت

مزایای اصل ثبات رویه

• سهولت در حسابرسی 

 به حسابداران کمک می‌کند تا معاملات تجاری را با یک روش حسابداری را ثبت کنند. این امر به حسابرسان کمک می‌کند تا صورت‌های مالی را مقایسه کنند و مبنایی را برای قابلیت اتکای صورت‌های مالی فراهم می‌کند.

• سهولت برای مدیریت

 هنگامی که اصول و برآوردهای حسابداری به طور مداوم اعمال می‌شود، مدیریت اطمینان دارد که اگر تغییری در سود شرکت صورت گرفته است ناشی از عملکرد شرکت بوده با تغییر در روش حسابداری

• کاهش هزینه آموزش

اگر اصول حسابداری ثابت باشد و به طور مداوم دنبال شود، فقط آموزش‌های اولیه به کارکنان حسابداری ارائه می‌شود و هزینه آموزش کاهش می‌یابد.

• صورت های مالی را قابل مقایسه می کند

 با پیروی از اصل ثبات رویه، صورت‌های مالی قابل مقایسه می‌شوند و به حسابرسان و استفاده کنندگان صورت‌های مالی کمک می‌کند تا صورت‌های مالی را مقایسه کنند.

حتما بخوانید: پایانه فروشگاهی چیست؟

معایب اصل ثبات رویه

• محکوم بودن به پیروی از سیاست‌ها و اصول حسابداری یکسان

 این امر مدیریت را به پیروی از اصول و مفروضات یکسان در طول سال‌ها محدود می‌کند و با توجه به تغییرات تکنولوژی،  ممکن است نیاز به تغییر در روش حسابداری ایجاد شود، اما این اصل اجازه این تغییر را نمی‌دهد.

•  تغییرات در روش حسابداری و فشار به تیم حسابداری

 زمانی که روش جدید بهتری در نظر گرفته شود و ارائه در صورتهای مالی کارآمد تر شود، استانداردهای حسابداری، واحدهای تجاری را الزام می‌کنند روش جدید را استفاده کنند. این موضوع باعث می‌شود تیم حسابداری زمان بسیار زیادی را صرف پیاده سازی روش جدید کند.

حتما مقایسه کنید: نرم افزار تولید و نرم افزار تولیدی

سخن پایانی

حسابداران در همه شرکت‌ها و واحدهای تجاری، با استفاده از اصل ثبات رویه، فعالیت‌‌های مالی و ثبت معاملات خود را انجام می‌دهند، و این امکان را فراهم می‌کنند تا سهامداران و سرمایه گذاران بتوانند مقایسه صورت‌های مالی سال ‌های گذشته را انجام دهند، نرم افزارهای حسابداری چون پارمیس حسابداران را در این امر یاری می‌رساند.

سوالات متداول