2024-03-19 07:39:39

حسابداری ارز دیجیتال

زمان مورد نیاز برای مطالعه: 8 دقیقه
حسابداری ارز دیجیتال
فهرست عناوین مقاله

فهرست مطالب

ارز دیجیتال در سال‌های اخیر بیش از پیش  محبوب شده و ورود آن به بازارهای جهانی چالش‌ها و مشکلات زیادی را برای حسابداران و دفتردارها ایجاد کرده است. حسابداران باید با مفهوم جدیدی دست و پنجه نرم کنند که کاملا مستقل از ارز است. بنابراین حسابداری ارز دیجیتال موضوع جدیدی است که حسابداران به آن می‌پردازند. از آنجایی که این ارزها جدید هستند، قوانین مربوط به آن چندان روشن نیست و هنوز در برخی مناطق ناشناخته است. 

ارز دیجیتال چیست و چه خصوصیت هایی دارد؟ 

ارز دیجیتال در واقع یک واحد پولی است که  بر اساس 0 و 1 به صورت الکترونیکی قابل انتقال است. نکته اینجاست که پول  الکترونیکی یک ارز دیجیتال نیست. به زبان  ساده، ارزهای رمزگذاری شده به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که در بسترهای دیجیتال وجود دارند.

مطالعه بیشتر: نرم افزار حسابداری

حسابداری ارزهای دیجیتال

حسابداری دقیق و اصولی در ارز دیجیتال باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه کارفرمایان می‌شود. ارزهای دیجیتال در ایران قانونی و به رسمیت شناخته نمی‌شوند، اما غیرقانونی هم نیستند، این تراکنش‌ها وارد سیستم بانکی کشور نمی‌شوند، بنابراین از مالیات و غیره قابل ردیابی نیستند. تنها موردی که قانون واضحی دارد استخراج ارز دیجیتال با مجوز وزارت صمت امکان‌پذیر است. بر اساس بخشنامه سازمان مالیاتی، مراکزی که ارزهای دیجیتال در آن استخراج می‌شوند، واحد صنعتی نامیده می‌شوند، بنابراین مشمول مالیات هستند. با این حال، زمانی که درآمد ارزهای دیجیتال به چرخه اقتصادی بازگردد، از مالیات معاف می‌شود. 

حسابداری ارزهای دیجیتال در ایران چگونه است؟

حسابداری ارزهای دیجیتال در ایران چگونه است؟

حسابداری ارز دیجیتال باعث صرفه‌جویی در هزینه و زمان کاربران و کارفرمایان می‌شود. این دارایی نوساز نیاز به بررسی بیشتری دارد. ارزهای دیجیتال در ایران قانونی تلقی نمی‌شوند و البته نمی‌توان گفت غیرقانونی هستند. تراکنش‌ها به سیستم بانکی ایران وارد نمی‌شود و مالیات ها پیگیری نمی‌شود. تنها  استخراج ارزهای دیجیتال توسط قانون مشخص شده است و تنها پس از اخذ مجوز از وزارتخانه صمت قابل انجام است.  
بر اساس بخشنامه سازمان مالیاتی  به مکان‌هایی که در استخراج ارز دیجیتال مشارکت دارند، نوعی نهاد صنعتی گفته می‌شود که مشمول مالیات نیز می‌باشد. با این حال، زمانی‌که درآمد ارزهای دیجیتال به اقتصاد تزریق شود، از مالیات معاف می‌شوند. خرید یا فروش ارزهای دیجیتال یا استخراج ارزهای دیجیتال و سود و زیان ناشی از آن ارزها مشمول مالیات است. هنگام ارسال ارز دیجیتال، این موارد مشمول مالیات خواهد بود.

بیشتر بخوانید: نرم افزار حقوق و دستمزد

اثرات ارز دیجیتال بر حسابداری 

اثرات ارز دیجیتال بر حسابداری 

تأثیر ارزهای دیجیتال بر حسابداری کاملاً به قوانین محلی وابسته است. اگر کشوری متوجه شود که می‌تواند از درآمدهای ارزهای دیجیتال خود سود مناسبی کسب کند، سرمایه‌گذاران و مشتریان ارزهای دیجیتال مخفی‌تر می‌شوند و دارایی‌های خود را پنهان می‌کنند. به همین دلیل، حسابداران با مشتریانی روبرو می شوند که سود را حفظ می‌کنند تا مجبور نباشند مالیات دارایی‌هایی را که مالک آنها نیستند یا هنوز ارزش‌گذاری نکرده اند، بپردازند.

حتما مطالعه کنید: نرم افزار انبارداری

حسابداری ارز دیجیتال یکی از موضوعات جدید در دنیای حسابداری است. ارزهای دیجیتال و حسابداری آن‌ها در آینده کاربردهای  زیادی دارد. ارزهای دیجیتال انواع مختلفی دارند و با توجه به کارکردشان در دسته های مختلفی قرار می‌گیرند. در حال حاضر ارزهایی مانند بیت‌کوین، اتریوم و دوج‌کوین در بازارهای مالی استفاده می‌شوند. ارز دیجیتال توسط ماینرها با استفاده از روش‌های استخراج ارز دیجیتال تولید می‌شود. برای اهداف حسابداری، ارز دیجیتال واقعا پول نیست. 

  • ارزهای دیجیتال به اندازه ارزهای رسمی مانند دلار کاربرد گسترده‌ای ندارند.
  • ارز دیجیتال به عنوان واحد پولی برای قیمت‌گذاری خدمات استفاده نمی‌شود.
  • از این نوع ارزها برای ارزیابی گزارش‌های مالی استفاده نمی‌شود.

باید بدانید: پایانه فروشگاهی و نرم افزار فروشگاهی

موارد معاف از مالیات در ارز های دیجیتال

موارد معاف از مالیات در ارز های دیجیتال

نکته اصلی که حسابداران باید بدانند این است که برخی از اقلام از پرداخت مالیات معاف هستند. چنین مواردی شامل انتقال ارز دیجیتال هم است. چندین مورد دیگر نیز وجود دارد که در زیر سه نمونه آورده شده است. این سه مورد جدا از درآمد مشمول مالیات مشاغل در نظر گرفته می‌شود.  

1- اگر ارز دیجیتال با ارز فیات خریداری شده باشد. 

2- زمانی که ارز دیجیتال به عنوان هدیه یا خیریه برای شخصی ارسال می‌شود. 

3- هنگامی که مبادله دارایی های ارز دیجیتال مشابه نقل و انتقال سهام یا معامله باشد. 

علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، عملیات رمز ارزی که در شرکت‌ها انجام می‌شوند از مالیات آزاد هستند. 

بیشتر بدانید: نرم افزار پخش مویرگی و نرم افزار شرکتی

نحوه حسابداری ارزهای دیجیتال در شرکت ها 

فکر کنید که شرکت شما، تصمیم به خرید رمز ارز می کند. شما موظف هستید که تاریخ خرید و بهای ارزش این ارز دیجیتالی را ثبت کنید. سپس در ترازنامه ی حساب دارایی شرکت، اعتباری به اندازه ارزش ارز دیجیتال در تاریخ خرید ارز به ثبت برسانید. برای این منظور، باید از حساب برداشت کنید.

مالیات بر ارزهای دیجیتالی 

مالیات بر ارزهای دیجیتالی 

حسابداری ارزهای دیجیتال تنها چیزی نیست که باید در نظر بگیرید. در حقیقت حساب کردن مالیات هم بخش مهمی از دارایی شما به حساب می‌آید. ارز دیجیتال حکم دارایی شما را دارد. وقتی تصمیم به فروش آن ها می‌کنید، در واقع واگذاری سرمایه (Capital Disposal) انجام داده‌اید. اگر در هنگام فروش با قیمتی بیش از قیمت خرید واگذار کنید، پس در اینجا سودی به شما داده شده و افزایش سرمایه (Capital Gain) داشته اید. در این صورت، برای این عایدی سرمایه شما موظف به پرداخت مالیات هستید.

البته اگر برعکس شد، یعنی واگذاری سرمایه، کمتر از قیمتی بود که هنگام خرید پرداخت کردید، بنابراین در اینجا دچار ضرر و زیان در سرمایه (Capital Loss) شده اید. در این حالت از این فرصت برای تعادل سازی افزایش سرمایه ی دارایی های دیگر خود استفاده کنید. شما حتی می‌توانید زیان در سرمایه را برای سال مالیاتی بعدی منتقل دهید؛ با این شیوه، بدهی مالیاتی خود را کمتر می‌کنید. روش دیگری هم وجود دارد که این بار پرداختی از طریق ارز دیجیتال مانند بیت کوین یا اتر (Ether) به شما تعلق گرفته است. در اینجا ، مالیاتی که به شما داده می‌شود به عنوان مالیات بر درآمد در نظر گرفته می‌شود. کاری که باید انجام دهید، این است که وقتی انتقال به حساب شما انجام شود، ارزش بازاری بیت کوین و اتر را در سودهای معاملاتی خود استفاده کنید. اگر شرکت دارید، مشمول مالیات شرکتی برای این سودهای بدست آمده از معامله خواهید بود. خلاصه اینکه، حسابداری ارزهای دیجیتال ممکن است ساده به نظر برسد؛ اما هیچ گونه استاندارد گزارشگری مالی بین المللی (IFRS) وجود ندارد. حسابدارها در این شرایط مجبورند تا به استانداردهای اصلی حسابداری حال حاضر اتکا کنند. 

حتما مطالعه کنید: نرم افزار دریافت و پرداخت و نرم افزار تولید و نرم افزار حسابداری تولیدی

چالش‌های حسابداری در ارزهای دیجیتال 

چالش‌های حسابداری در ارز دیجیتال 

تبادلات و تراکنش های ارزهای دیجیتال که در آن ها انواع گوناگونی از دارایی‌ها وجود دارد، باعث ایجاد لایه های‌ محاسباتی برای پی بردن به ارزش ذاتی بازار، بهای تمام‌شده و سود و زیان می‌شود که یکی از دغدغه حسابداری در خصوص ارز دیجیتال به حساب می‌آید. بنابراین حسابداری ارزهای دیجیتال به دقت و زمان بیشتری نیاز دارد. 

از آن‌جا که در تبادل ارز دیجیتال نیازی به شناسایی هویت طرفین در معامله وجود ندارد، یافتن راهی برای استفاده قانونی از این دارایی کار سخت و دشواری است. دولت‌ها و بانک‌ها هم در این خصوص قانون‌گذاری واضح و شفافی ارائه نکرده‌اند. به این دلیل از ارزهای دیجیتال برای پول‌شویی، فرار از مالیات و سایر کارهای غیرقانونی به این صورت استفاده می‌شوند. این یکی از چالش‌های حسابداری در زمینه ارزهای دیجیتال می‌باشد.

باید مطالعه کنید: نرم افزار بازرگانی و نرم افزار حسابداری رایگان

ارزش تراکنش ارزهای دیجیتال مطابق ارزش منصفانه بازار درهمان‌ روزانجام می‌شود. تفاوتی ندارد که ارز دیجیتال را چگونه و به چه منظوری معامله می‌کنید؛  چه برای کالا و چه به عنوان پول، ثبت درآمد باید بر اساس ارزش منصفانه بازار باشد.  در حسابداری ارزهای دیجیتال باید به این نکته توجه داشته باشید. بهای تمام‌شده تعدیلی در واقع متوسط بهای ارزی است که به دست آورده‌اید. به این معنا که باید متوسط ارزش تمام سکه‌هایی را که تاکنون دریافت کرده‌اید حساب کنید. وقتی که چند ارز دیجیتال مختلف در تراکنش‌های خود دارید، باید بهای  تعدیلی تمام‌شده را به صورت جدا برای هر یک از انواع ارزهای دیجیتال محاسبه کنید. 

اصول حسابداری در ارزهای دیجیتال در ایران 

اصول حسابداری در ارزهای دیجیتال در ایران 

ارز دیجیتال در ایران یک واحد پولی نیست. از آن‌جایی که این دارایی در ایران به طور قانونی به عنوان پول به حساب نمی‌اید، فقط به عنوان کالایی برای سرمایه‌گذاری به آن نگاه می‌کنند. بنابراین تفاوتی ندارد که ارز دیجیتال استخراج می کنید یا آن را خرید و فروش می‌کنید، هر سود و زیانی که از این ارزها بدست آید، مشمول مالیات خواهد بود و باید در حسابداری ارزهای دیجیتال مانند مالیات پرداخت شود. مثلا تراکنشی که با خرید و فروش دو ارز دیجیتال است ( یعنی بیت‌ کوین را می‌فروشید و اتریوم می‌خرید) قیمت تمام شده ارز دوم اندازه  قیمت فروش ارز اول می باشد. در این‌مورد قیمت فروش بیت کوین مبنای محاسبه قیمت اتریوم خواهد بود.

حتما بدانید: کارتخوان اندرویدی و نرم افزار حسابداری آنلاین

در ایران حسابداری ارز دیجیتال  مشخصی نیست؛ بنابراین فقط در صورتی مالیات پرداخت می‌شود که معاملات قانونی باشند، در غیر این صورت نیازی به پرداخت نیست.

بر اساس قوانین ایران به دست آوردن ارز دیجیتال به واسطه ماینینگ نوعی جایزه به شمار می‌رود که در ازای خدمات ماینر و کمک به مصرف برق و کامپیوتر انجام می‌شود. به این دلیل استخراج ارز دیجیتال کسب‌وکار محسوب می‌شود. بنابراین هر ارز دیجیتالی که از این طریق بدست بیاید به عنوان درآمد تلقی می شود. بر همین اساس مالیات برای این مورد ثبت خواهد شد. لازم به ذکر است که جاهایی که به استخراج ارز دیجیتال مشغول هستند، اگر ارز حاصل از کسب و کارشان به چرخه اقتصادی کشور برگردد، مشمول معافیت مالیاتی می‌شوند.

مطالعه کنید: نرم افزار حسابداری شخصی و ERP چیست؟

جمع بندی 

قدمت ارزهای دیجیتال بیش از ۱۰ سال می باشد. اخیر توجه به این ارزها بیش از پیش شده از این رو حسابداری ارزهای دیجیتال اهمیت بالایی دارد. درست است که اکنون قوانین  مشخص و شفافی در این حوزه وجود ندارد، اما قانون‌های مالیاتی ایران مدام در حال تغییر است. 

سوالات متداول

ارز دیجیتال چه ربطی به حسابداری دارد؟

بر اساس شیوه های استاندارد حسابداری (GAAP)، ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی نامشهود به بهای تمام شده ثبت می‌شوند و کاهش ارزش باید ثبت شود. این بدان معناست که ارزش ترازنامه یک شرکت ممکن است در طول زمان کاهش یابد.

ارز دیجیتال چگونه حسابداری را تغییر خواهد داد؟

بلاک‌چین این توانایی را دارد که حرفه حسابداری را با کم کردن هزینه‌های نگهداری و تطبیق دفاتر، و ارائه اطمینان صد درصد در مورد مالکیت و تاریخ دارایی ها، ارتقا دهد.

برای دانلود PDF مقاله لطفا ایمیل خود را وارد کنید
call-center2

ارتباط با پارمیس

در ساعات کاری با شماره 87758-021 تماس بگیرید تا کارشناسان ما حداکثر تا 24 ساعت آینده با شما تماس بگیرند.
ساعات پاسخگویی تلفنی:
شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8:30 تا 17:30
پنجشنبه ها از ساعت 8:30 تا 12:30

لطفا جهت اطلاع از امکانات تماس بگیرید