چرا باید حساب تجاری و غیر تجاری را تفکیک کنیم؟

در صورت مراجعه به شعب یکی از بانک‌های سراسر کشور جهت افتتاح حساب جدید، احتمالاً اصطلاحات حساب تجاری و حساب غیر تجاری را شنیده‌اید. براساس قانون مالیات کشور، هر شخصی که، در داخل ایران درآمدی را از راه قانونی و صحیح کسب کند، الزاماٌ باید مالیات پرداخت کند. البته، دقت داشته باشید که، میزان این مالیات توسط قانون برای این فرد مشخص می‌شود.

در این بین، افراد زیادی هستند که، با ترفندهایی از جمله مخفی کردن قسمتی از درآمد خود سعی در عدم پرداخت مالیات داشته و به اصطلاح فرار مالیاتی دارند. از این رو، جهت جلوگیری کردن از پولشویی و فساد مالی، فرارهای مالیاتی و در راستای حساب کردن مالیات بر درآمد افراد اقداماتی برای جداسازی حساب‌های تجاری و شخصی انجام شده است.

در این نوشته، سعی در ذکر توضیحاتی در رابطه با حساب تجاری و حساب شخصی و همین‌طور تفاوت‌ بین آن‌ها را داریم. پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

حساب تجاری چیست؟

از حساب غیر شخصی، تحت عنوان حسابی مشخص یاد می‌شود که، امکان استفاده از آن‌ها جهت انجام فعالیت‌های شغلی و مراودات اقتصادی افراد وجود دارد. مثلاً، فردی با داشتن دو مغازه خواروبار فروشی، دو دستگاه کارتخوان را در آن‌ها گذاشته است.

بعلاوه، از دو حساب خود جهت انجام امور مربوط به مخارج منزل و امور غیرشغلی و حساب دیگر وی به واریز مشتری‌های غیر حضوری استفاده می‌کند.

در واقع، این شخص دو حساب شخصی و 3 حساب غیر شخصی برای خود در نظر گرفته است. یکی از حساب‌ها برای واریز مشتری‌های آنلاین و غیر حضوری و دو حساب دیگر به دستگاه کارتخوان وصل می‌شود.

برای نخستین بار، شاهد مطرح شدن بحث حساب‌‌های تجاری و غیر تجاری در ماده یازده قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی بودیم.

براساس این ماده، شناسه یکتایی برای هر یک از پایانه‌های فروش در نظر گرفته شده و تمامی تراکنش‌های صورت گرفته به امور شغلی صاحب حساب بانکی مربوط شده و جز درآمد وی حساب می‌شود.

بعلاوه، براساس قانون بودجه مدون در سال 1400، کلیه مالکان واحدهای مختلف صنفی و اشخاص حقوقی، با هدف اجرای قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، وظیفه داشتند که، تا آخر اردیبهشت ماه حداقل یکی از حساب‌های خود را تحت عنوان حساب فروش اعلام بفرمایند.

از طرفی، بانک مرکزی، باید انتهای فروردین 1400 اقدامات لازم را برای این کار در نظر بگیرد. به صورت پیش‌فرض، می‌توان تمامی حساب‌های وصل شده به شبکه شاپرک را حساب فروش نامید.

مورد مهم اینکه، احتیاجی نیست آن‌ها در سامانه ثبت کنید. تمامی وجوه واریز شده به حساب فروش را می‌توان به عنوان فروش صاحب حساب در نظر گرفت.

حساب غیر تجاری چیست؟

حساب غیر تجاری، به حسابی گفته می‌شود که، استفاده از آن برای امور غیر اقتصادی و شخصی افراد رایج است. در واقع، دفترچه‌ها یا کارت‌های بانکی را می‌توان جزء این کارت‌ها در نظر گرفت که، کاربرد زیادی جهت انجام امور روزمره، اخذ وام و پس‌انداز دارند.

در صورت عدم ارتباط گردش‌های این حساب‌ها به کسب درآمد و فعالیت اقتصادی، مالیات شامل آن‌ها نمی‌شود. در مثال مطرح شده در ابتدای این نوشته، دو مورد از حساب‌های بانکی فرد مغازه‌دار، حساب شخصی وی محسوب شدند.

اما، شاید این سؤال به ذهن شما نیز رسیده باشد که، تحت چه شرایطی می‌توان مالیات برای حساب‌های غیر تجاری در نظر گرفت؟ براساس قانون بودجه سال 1400، در صورت عدم‌اتصال حساب‌های به شبکه شاپرک، دفعات واریز یا مبالغ واریز شده به حساب در هر ماه، از تعداد و مبلغ تعیین شده به‌وسیله شورای اعتبار و پول بیشتر شد، از جهت قانون، جزء حساب فروش قرار می‌گیرد و تمامی وجوه واریز شده به حساب فروش تحت عنوان فروش صاحب حساب در نظر گرفته می‌شوند.

خبرنامه پارمیس را از دست ندهید!

هر هفته محتوای اختصاصی و جدیدترین اخبار، مقالات آموزشی حسابداری، مالی و مدیریتی را برای شما میفرستیم.

عضویت

سازمان امور مالیاتی وظیفه دارد که در صورت تمایل صاحب حساب، رسیدگی لازم را به درخواست وی در رابطه قرار نگرفتن حساب مذکور در ردیف حساب فروش به عمل آورد. سپس، بانک مرکزی ایران در مرداد ماه 1401، بخشنامه‌ای را صادر کرد که، طی آن حساب‌های بانکی برخوردار از حداقل یکصد تراکنش و واریز مبلغ 35 میلیون تومان، جزء حساب غیر شخصی هستند.

این موضوع، موجب نگرانی مردم شد. اما، خوشبختانه بعد از گذشت چند هفته این قانون لغو و تصمیم به تعیین کردن حساب‌های غیر تجاری و تجاری در روزهای بعد گرفته شد.

تکالیف مالیاتی حساب‌های تجاری

در صورت برخورداری از حساب بانکی تجاری، تکالیف مالیاتی نیز بر عهده شما قرار می‌گیرد. از میان این تکالیف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اخذ مالیات بر ارزش‌افزوده و پرداخت کردن آن به دولت به‌وسیله افراد مشمول
• پرداخت کردن مالیات بر درآمد حاصل از سود انواع فعالیت‌های اقتصادی
• ارائه کردن گردش‌های حساب‌های تجاری همراه با مستندات لازم به اداره امور مالیاتی
• ثبت کردن و نگهداری از گردش حساب‌های تجاری در نرم‌ افزار حسابداری
• معرفی کردن حساب بانکی به سازمان امور مالیاتی

نحوه معرفی حساب‌های تجاری و غیر تجاری

نخستین تکلیف قانونی افراد دارای حساب‌های بانکی، معرفی کردن آن‌ها به سازمان امور مالیاتی محسوب می‌شود. برای انجام این کار، باید وارد سامانه عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی شوید. در ادامه، شما را با مراحل این عملیات آشنا می‌کنیم:

• وارد شدن به سامانه register.tax.gov.ir و درج کردن کلمه امنیتی، رمز عبور و نام کاربری در فیلدهای مربوطه
• وارد شدن به پرونده مالیاتی و کلیک بر روی گزینه ویرایش اطلاعات ثبت‌نام
• انتخاب کردن بخش مجوزها و حساب‌ها و همین‌طور معرفی حساب بانکی از بخش الصاق حساب‌های بانکی تجاری به پرونده مالیاتی

تسهیلات تعیین شده برای حساب‌های تجاری

در صورت تجاری بودن حساب بانکی افراد، امکان استفاده آن‌ها از تسهیلات ماهیانه تا مبلغ 3 میلیون تومان و سقف برداشتی تا میزان 500 میلیون تومان وجود دارد. به این جهت، استفاده از ابزار چک در کسب‌وکارهای شخصی کاربردی و رایج است. از طرفی، حد نصاب تایید، ثبت صدور و یا بازگشت چک‌های قبلی در سامانه صیاد جهت این افراد برای اعطا و صدور دسته چک جدید به 60 درصد تنزل پیدا می‌کند.

عواقب عدم اعلام حساب غیر شخصی

در صورت عدم اعلام حساب غیر شخصی و یا انجام دادن تراکنشات تجاری در حساب‌های شخصی، این موضوع عواقبی را برای فرد به همراه دارد. در واقع، در صورت اطلاع سازمان امور مالیاتی از این موضوع، شخص باید جریمه مالیاتی را به میزان ده درصد از مبلغ مالیات تعیین شده به حساب دولت واریز کند. البته، دیگر خبری از مشوق‌ها و معافیت‌های مالیاتی هم نیست. در این میان، در صورت انجام ندادن کار تجاری و شناسایی اشتباه حساب در گروه حساب‌های تجاری، می‌توانید مدارک مربوطه را به سازمان امور مالیاتی تقدیم کرده و با انجام پیگیری‌های لازم آن را حل و فصل کنید.

جمع‌بندی

در بیشتر کشورهای دنیا، سال‌هاست که طرح تفکیک حساب‌های تجاری از غیر تجاری اجرای شده و این موضوع با اثرات مثبتی همراه بوده است. براساس، تمهیدات بانک مرکزی جهت صاحبان کسب‌وکار، اعتقاد آن بر این است که، کلیه مشاغل از اثرات مثبت این طرح بزرگ اطلاع داشته و یاری‌گر دستگاه‌های مسئول برای اجرای آن هستند.

سؤالات متداول